Czym jest pożyczka?

Polacy coraz częściej decydują się na pożyczki. Pożyczamy środki od rodziny, znajomych, banków czy firm pozabankowych. Bardzo popularna jest pożyczka online, którą dzisiaj można wziąć niemal od ręki. Nie zawsze jednak potrafimy zdefiniować, czym tak naprawdę jest pożyczka. A warto to wiedzieć, aby móc odróżnić ją od innych produktów finansowych na rynku.

W pierwszej kolejności warto wyjaśnić, co to znaczy pożyczka. W tym celu sięgniemy do źródła, które najlepiej definiuje ten termin.

Jak wskazuje Kodeks cywilny, pożyczka to rodzaj umowy cywilnoprawnej pomiędzy dwoma stronami, w której pożyczkodawca zobowiązuje się przekazać określoną kwotę pieniędzy lub przedmiotów oznaczonych co do gatunku, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość środków lub rzeczy tego samego gatunku jakości. Definicja ta pochodzi dokładnie z artykułu 720 Kc, który reguluje umowę pożyczki w polskim systemie prawnym.

Co ważne, zapis ten dotyczy pożyczki w swojej podstawowej formie, gdzie pożyczkobiorca oddaje tyle, ile otrzymał. Można wówczas porównać to do sytuacji, gdy zaciągamy pierwszą pożyczkę za darmo w danej firmie i w określonym czasie musimy oddać tę samą kwotę.

Taki standardowy rodzaj pożyczki jest dostępny również w bankach, np. gdy kupujemy na raty 0%. Wówczas takie wsparcie finansowe nie jest oprocentowane, a więc nie płacimy żadnych kosztów, a jedynie spłacamy kwotę, jaką bank wyłożył na zakup na raty. Pozostałe zobowiązania dostępne bankach często potocznie nazywa się pożyczką, a tak naprawdę jest to nic innego jak kredyt gotówkowy.

Może on opiewać na dość niską kwotę, a więc często jest traktowany jak standardowa pożyczka. Jednak ją nie jest, bo patrząc na warunki finansowania i zasady prawne, zobowiązanie to jest udzielane z kosztami. Spłata takiego kredytu więc obejmuje nie tylko oddanie kwoty, którą udzielił bank, ale też odsetek, prowizji i innych opłat, które dotyczą oferty.

Cechy pożyczki w standardowej formie to:

  • Jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, regulowanej przez Kodeks cywilny i inne przepisy prawne.
  • Opiera się o przekazanie własności określonej sumy pieniędzy lub rzeczy danego gatunku przez pożyczkodawcę.
  • Jej zasady dotyczą zobowiązania zwrotu przez pożyczkobiorcę w określonym terminie takiej samej (lub powiększonej o koszty) kwoty lub ilości rzeczy danego gatunku.
  • Pożyczka komercyjna w banku jest udzielana z kosztami, np. suma do zwrotu zostaje powiększona o odsetki.
  • Pożyczka musi mieć ustalony termin spłaty.
  • Umowa pożyczki może zostać zawarta pisemnie i ustnie, choć powszechnie stosuje się tę pierwszą formę.
  • Pożyczka może być zabezpieczona lub nie.
  • Jest udzielana osobom fizycznym i podmiotom prawnym.
  • Przyznaje się ją na dowolny cel.
  • Jest regulowana przez przepisy prawne określające prawa i obowiązki obu stron.

Ważne!

Pożyczki bankowe są regulowane przez inne przepisy prawne, przede wszystkim Prawo bankowe i szczegółowe przepisy dotyczące kredytów konsumenckich. Te określają zasady naliczania odsetek czy innych kosztów. Chociaż pożyczka bankowa opiera się na podobnych zasadach co pożyczka opisana w art. 720 Kodeksu cywilnego, zawiera różnice pod względem naliczania kosztów.

Wiemy już więc, czym są pożyczki i rodzaje pożyczek. Na rynku występuje ona w wielu różnych formach. Można wyróżnić też pożyczki pozabankowe, które podobnie jak wyżej są regulowane przez ustawę o kredycie konsumenckim, przepisy Kodeksu cywilnego, ale też Ustawę o nadzorze nad rynkiem finansowym czy Ustawę o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Firmy pożyczkowe świadczące usługa na polskim rynku są zobowiązanie do przestrzegania tych przepisów, aby zapewnić konsumentom ochronę i uczciwość rynku finansowego. Podsumowując, najpopularniejsze rodzaje pożyczek to:

  • Pożyczka typu „chwilówka”
  • Pożyczka pozabankowa
  • Pożyczka gotówkowa (dostępna w banku).

Co ważne, oprócz tego można wyróżnić inne, równie popularne rodzaje pożyczek, dostępnych w bankach i nie tylko. Są to np. pożyczki konsolidacyjne czy hipoteczne, o których przeczytasz więcej w dalszej części.

Sprawdź: Jakie są różnice między bankiem, a firmą pożyczkową?

Jakie są rodzaje pożyczek?

Jeśli do tej pory nie korzystałeś z pomocy firm pożyczkowych, możesz zastanawiać się, jakie są rodzaje pożyczek. Często rodzaje pożyczek są bardzo podobne, jednak mogą mieć bardzo różne nazwy marketingowe, przez co trudniej jest się w nich połapać. Na jakie rodzaje pożyczek pozabankowych możesz natrafić? 

  • Chwilówki - są to szybkie pożyczki krótkoterminowe, z reguły opiewające na niewielką kwotę. Najczęściej okres spłaty wynosi 1 miesiąc, a firmy pozabankowe przyznają środki bez weryfikacji zdolności kredytowej.
  • Pożyczki prywatne - to pożyczki udzielane przez osoby prywatne, a nie instytucje finansowe (np. banki). Nie mają formalnej ochrony prawnej.
  • Pożyczki społecznościowe - inaczej nazwane peer-to-peer, to pożyczki będące umową między osobami prywatnymi a inwestorami.
  • Pożyczki ratalne - taki rodzaj pożyczki cechuje się już dłuższym terminem spłaty, dlatego kwota do oddania jest spłacana w ratach. Pożyczkobiorca otrzymuje wówczas harmonogram rat, którego terminów musi dotrzymywać.
  •  Pożyczki na dowód - są to szybkie pożyczki, które można dostać na podstawie minimum formalności. Często wymagany jest jedynie ważny dowód osobisty. Takie oferty można znaleźć w firmach pozabankowych.
  • Pożyczki krótkoterminowe - zobowiązania z krótkim terminem spłaty, który może wynosić np. 1 miesiąc czy 3 miesiące. Najczęściej stosowane u osób, które chcą pokryć nagłe wydatki.
  • Pożyczki długoterminowe - jak wskazuje nazwa, takie pożyczki można zaciągnąć na dłuższy okres. Może on sięgać nawet kilku lat, a zobowiązanie opiewa na wiekszą sumę.
  • Pożyczki online - można zaciągnąć je przez internet. Cechują się szybkim procesem wnioskowania i dość sprawnym wydaniem decyzji pożyczkowej.
  • Pożyczki dla zadłużonych - przeznaczone dla osób z negatywną historią kredytową w BIK, z długami, z komornikiem. Niekiedy udzielane są z wyższym oprocentowaniem ze względu na spore ryzyko.
  • Pożyczki dla firm - skierowane do przedsiębiorstw, które chcą sfinansować bieżące wydatki działalności, inwestycję czy kapitał obrotowy. Stosowane są różne opcje zabezpieczenia.

A jakie są rodzaje pożyczek bankowych? Są to:

  • Pożyczka gotówkowa - inaczej kredyt konsumencki udzielany na finansowanie wydatków osobistych, niezwiązanych z prowadzeniem działalności.
  • Linia kredytowa (pożyczka odnawialna) - elastyczna forma pożyczki, która umożliwia wielokrotne korzystanie z przydzielonego limitu środków z opcją spłaty w ratach lub jednorazowo.
  • Pożyczka samochodowa - zobowiązanie celowe, przeznaczone konkretnie na zakup pojazdów, czasem z zabezpieczoną wartością nabywanego samochodu.

Oprócz tego w bankach są dostępne oczywiście różnego rodzaju kredyty, które niekiedy naprzemienne nazywane są pożyczkami. Może to być np. kredyt konsolidacyjny, hipoteczny czy inwestycyjny.

Jeśli chodzi o instytucje pozabankowe, w nich znajdziemy analogiczne oferty do powyższych dostępnych w banku. Są to np. pożyczka konsolidacyjna na spłatę zaległych pożyczek i chwilówek (w banku kredyt konsolidacyjny na spłatę kredytu) czy pożyczka hipoteczna.

Co ciekawe, pożyczka hipoteczna w przeciwieństwie do kredytu hipotecznego nie jest zobowiązaniem celowym. Nie jest przyznawana na zakup nieruchomości tylko na dowolny cel, a nieruchomość stanowi jej zabezpieczenie.

Na rynku jest naprawdę dużo rodzajów pożyczek, które można charakteryzować do woli. Najważniejsze jednak, aby znać te najpopularniejsze, na które najczęściej można natrafić w ofertach banków i firm pożyczkowych.

Dowiedz się: Co składa się na całkowity koszt pożyczki?

Pożyczki bankowe i pozabankowe - czym się różnią?

Na rynku finansowym dostępne są pożyczki bankowe oraz pozabankowe. Jak sama nazwa wskazuje, pożyczki bankowe udzielane są przez banki, natomiast pozabankowe – przez firmy pożyczkowe. Czym się różnią od siebie?

Pożyczki bankowe

Pożyczki pozabankowe 

  • udzielane tylko przez banki
  • spłacane na raty
  • zawsze wiążą się z kosztami
  • wymagają dość wysokiej zdolności kredytowej
  • wymagają pozytywnej historii kredytowej
  • wiążą się z weryfikacją w BIK lub KRD
  • niedostępne dla dłużników
  • udzielane przez firmy pożyczkowe
  • spłacane na raty lub jednorazowo
  • dostępne promocje typu pożyczka za zero złotych
  • dostępne dla osób z niższą zdolnością kredytową oraz nieidealną historią kredytową
  • dostępne oferty bez BIK i KRD

Jak widać, różnic jest sporo, ale podstawowa to fakt, że banki udzielają pożyczek wyłącznie osobom ze zdolnością kredytową. Firmy pożyczkowe z kolei najczęściej kierują swoje oferty do tych, którzy jej nie mają. Pożyczki pozabankowe są dostępne również dla osób ze złą historią w BIK czy nawet wpisem do KRD.

Mogą to być dłużnicy z zaległościami, bezrobotni, osoby z komornikiem, konsumenci bez stałych dochodów itp. Ponadto, w bankach pożyczki najczęściej są dostępne w systemie ratalnym. W firmach pozabankowych z kolei można zaciągnąć tę krótkoterminową ze spłatą jednorazową lub w ratach.

Czym różni się pożyczka od kredytu?

Nie każdy jest świadomy, ale kluczowa różnica pomiędzy pożyczką a kredytem drzemie w ich przeznaczeniu. Pożyczki bowiem najczęściej są udzielane na dowolny cel, a kredyty z kolei często są celowe, czyli przeznaczone na konkretny wydatek.

Dlatego też klasyczny kredyt konsumencki jest traktowany powszechnie jako pożyczka gotówkowa, bo środki można wydać na cokolwiek, a bank tego nie weryfikuje. W związku z tym:

  • Pożyczka - wypłacana w jednej transzy, środki na dowolny cel, może posiadać zabezpieczenie lub nie, wiąże się z mniejszą ilością formalności i cechuje się krótszym czasem spłaty oraz opiewa na mniejsze kwoty niż kredyt.
  • Kredyt - zazwyczaj udzielany z konkretnym przeznaczeniem, np. zakup samochodu, budowa domu, inwestycje firmowe. Niekiedy wymagają wkładu własnego i zabezpieczenia, wiążą się z bardziej rozbudowaną weryfikacją i wiekszą ilością formalności. Wyjątkiem jest kredyt gotówkowy, z którego środki można przeznaczyć na dowolny cel, nie wymaga zabezpieczeń i wkładu. Taki kredyt jednak często opiewa na wyższą kwotę, a czas spłaty może wynieść nawet 10 lat.

Czym się różni pożyczka od chwilówki?

Pożyczka to pojęcie bardzo szerokie, które obejmuje różnego rodzaju zobowiązania, zarówno krótko-, jak i długoterminowe. Chwilówka jest rodzajem pożyczki udzielanej przez instytucje pozabankowe. Jest to pożyczka krótkoterminowa, którą najczęściej należy spłacić w terminie 1 miesiąca.

Niekiedy dla nowych klientów dostępna za darmo, czasem z dość wysokimi kosztami, w zależności od oferty. Cechuje się szybkim wydaniem decyzji i ekspresową wypłatą.

Rodzaje pożyczek dla firm - na jakie finansowanie mogą liczyć firmy?

Na rynku pożyczek pozabankowych znajdziesz nie tylko oferty dla indywidualnych osób, ale również dla firm. Chwilówki dla firm zaciągane są najczęściej w celu zakupu maszyn lub innych urządzeń potrzebnych do prowadzenia biznesu.

Korzystają z nich głównie przedsiębiorcy, którzy mają trudności z uzyskaniem kredytu bankowego na przykład ze względu na zadłużenie w Urzędzie Skarbowym lub Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jakie są rodzaje pożyczek dla firm? Są to np. pożyczki:

  • Pomostowe
  • Inwestycyjne
  • Obrotowe.

Pożyczki takie udzielane są zwykle na stosunkowo wysokie kwoty, dlatego nie powinieneś mieć trudności z uzyskaniem pożyczki na kilkanaście tysięcy złotych.

Sprawdź też: Unijne pożyczki rozwojowe dla firm. Na jakich warunkach będą udzielane?

Czy warunki wnioskowania o pożyczkę są wszędzie takie same?

Warunki do wnioskowania o pożyczkę są w wielu przypadkach podobne, jednak nieidentyczne. Każda firma pożyczkowa może bowiem samodzielnie określić zasady udzielania finansowania. Zwykle warunkiem jest:

  • pełnoletność, 
  • posiadanie ważnego dowodu osobistego, 
  • prowadzenie rachunku bankowego, 
  • posiadanie numeru telefonu oraz adresu email. 

Niekiedy firmy pożyczkowe zwiększają minimalny wiek pożyczkobiorcy. Najczęściej jednak pożyczkodawcy różnią się pomiędzy sobą w zakresie analizy zdolności kredytowej. Jeśli więc nie udało Ci się dostać pożyczki w jednej firmie, wciąż możesz złożyć wniosek w innej i otrzymać pozytywną odpowiedź na swoje zapytanie.

Interesuje Cię kredyt gotówkowy? Przeczytaj koniecznie gdzie najlepiej wziąć kredyt gotówkowy?

Jak wybrać pożyczkę odpowiednią dla siebie?

Różne rodzaje pożyczek pozabankowych i tych dostępnych w banku sprawiają, że niekiedy klienci mają problem z wyborem. Nie zawsze potrafimy trafnie porównać warunki i postawić na takie zobowiązanie, które w danym momencie będzie trafne.

W pierwszej kolejności warto wziąć pod uwagę koszty, z jakimi będzie wiązać się pożyczka. Oszacowanie ich będzie łatwiejsze z porównywarka ofert czy dostępnymi za darmo rankingami. Oprócz tego warto sprawdzać:

  • czas spłaty zobowiązania (dopasowany do Twoich realnych możliwości),
  • warunki wcześniejszej spłaty pożyczki
  • rodzaj spłaty: jednorazowo czy ratalnie,
  • opłaty za zwłokę w spłacie zobowiązania, 
  • oferty promocyjne dla nowych klientów. 

Jaki rodzaj pożyczki jest najlepszy? Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Wszystko zależy od sytuacji i celu, na jaki chcesz wziąć zobowiązanie. Jeśli masz codzienne wydatki i nie potrzebujesz dużej kwoty, możesz zdecydować się na standardową pożyczkę gotówkową.

W przypadku zakupu na raty sprawdzi się pożyczka ratalna, a przy dużych wydatkach lepszy będzie kredyt gotówkowy na dłuższy czas. Z kolei gdy nie radzisz sobie ze spłatą zobowiązań, możesz wziąć pożyczkę konsolidacyjną, z której środki będą przeznaczone właśnie na taki cel.

Warto wiedzieć, jakie są 2 najpopularniejsze rodzaje pożyczek. Są to: pożyczki gotówkowe na dowolne wydatki, które znajdziesz zarówno w bankach, jak i w firmach pożyczkowych, oraz chwilówki dostępne wyłącznie w tzw. parabankach.


Przeczytaj także inne nasze artykuły:

  1. Ile trzeba zarabiać żeby dostać kredyt?
  2. Jakie dokumenty będą potrzebne do kredytu gotówkowego?
  3. Jaka jest zdolność kredytowa przy zarobkach 3000 zł netto?
  4. Kredyt 20 tys. – ile wynosi rata?