Rynek finansowy od początku 2022 r. odnotowuje coraz większe zainteresowanie konsumentów ofertami firm, zajmujących się pożyczaniem pieniędzy. Największą popularnością cieszą się pożyczki zwane przez wielu klientów chwilówkami. W pierwszym półroczu 2022 r. ich sprzedaż osiągnęła wartość 4,46 mld zł, a więc o 47,5% więcej niż rok temu. Natomiast liczba udzielonych pożyczek urosła o 36,2%, tj. do 1,78 mln.

Czy stopy procentowe mają wpływ na pożyczki?

W dniu 7 września 2022 r. Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podniosła stopy procentowe z 6,5% do 6,75%. Tym samym jesteśmy świadkami niespotykanej dotychczas, coraz dłuższej serii podwyżek. Przypomnijmy, że stopa referencyjna wzrosła z bardzo niskiego poziomu 0,10% we wrześniu 2021 do 6,75% obecnie. Taki wynik przewyższa wartość stóp procentowych w czasach kryzysu panującego w 2008 r.

Głównym powodem takiej sytuacji jest rosnąca inflacja, która w sierpniu osiągnęła poziom 16,1% w ujęciu rocznym. Dla sektora bankowego nie oznacza to nic innego jak wzrost kosztów udzielonych kredytów. Będą one najbardziej odczuwalne dla osób spłacających hipoteki w polskiej walucie, gdzie kwoty miesięcznych rat są najwyższe.

Większe oprocentowanie produktów bankowych wiąże się też z podniesieniem kryterium zdolności kredytowej przyszłych kredytobiorców. Nie nadążające za inflacją wynagrodzenia Polaków, powodują, że ci, którzy złożyli wnioski i planują pożyczyć pieniądze od banku, mogą otrzymać decyzje negatywne albo propozycję kredytu na mniejszą, niż wnioskowali kwotę. Sytuacja może identycznie wyglądać w przypadku kredytów samochodowych, leasingu czy kart kredytowych.

W tych okolicznościach pożyczki pozabankowe zaczynają coraz skuteczniej konkurować z produktami instytucji finansowych. Mimo że wzrost stóp procentowych nie ominie chwilówek, które w ten sposób staną się droższe i trudniej dostępne, nie będzie on aż tak zauważalny, jak w kredytach bankowych. Umożliwia to nieduży udział odsetek w ich łącznych kosztach.

Zapewne wiesz, że parabanki są dużo mniej restrykcyjne w przypadku weryfikacji swoich klientów. Dzięki temu istnieje duże prawdopodobieństwo uzyskania pieniędzy. Dodatkowo mniej skomplikowane formalności przekładają się na krótki okres oczekiwania na pożyczkę.

Jak sprawdzić, czy mogę wziąć coś na raty? Odpowiadamy!

Ile wzrośnie rata pożyczki pozabankowej przez podwyżki stóp procentowych?

Stopy procentowe w Polsce rosną z miesiąca na miesiąc, co powoduje wzrost kosztów kredytów czy pożyczek. Aktualne stopy procentowe nie zachęcają więc do zaciągania nowych zobowiązań. Jeśli już zdecydujesz się pożyczyć pieniądze w takich okolicznościach, pamiętaj o pewnej zależności. Kiedy pójdą stopy procentowe w górę, Twoja rata także zacznie wzrastać. Warto więc zapewnić sobie odpowiednią poduszkę bezpieczeństwa.

Zanim przejdziemy do analizy pożyczki pozabankowej, warto sobie uzmysłowić, że z dodatkowego finansowania oferowanego przez parabanki najczęściej korzystamy wtedy, gdy potrzebujemy środków na bieżące wydatki. Zdecydowana część pożyczkobiorców będzie więc potrzebowała stosunkowo niewielkich kwot i to raczej na krótki okres. Sprostać takim potrzebom mają szybkie pożyczki, czyli chwilówki. Możemy je podzielić na dwa rodzaje:

  • pierwsza pożyczka – to propozycja wyłącznie dla nowych klientów. Często jest nazywana darmową, ponieważ RRSO wynosi 0%. To oznacza, że będziesz musiał oddać dokładnie tyle, ile pożyczyłeś;
  • kolejna pożyczka – jej warunki są już standardowe dla pożyczkobiorcy i zależą od konstrukcji oferty. Mogą one wyglądać następująco: kwota 6 000 zł pożyczona na 30 dni. Oprocentowanie stałe 7,2% w skali roku, RRSO 819,12% w stosunku rocznym, kwota całkowita do spłaty 7 200 zł. Na różnicę 1 200 zł składa się prowizja 1164,49 zł oraz odsetki 35,51 zł.

Drugi wariant pokazuje, że kwota odsetek od pożyczonych 6 000 zł wynosi jedynie 35,51 zł. Gdyby jednak zwiększyć oprocentowanie, np. do 8%, wówczas odsetki urosłyby do ok. 40 zł, a więc o niecałe 5 zł. Wartości te są mniejsze, w porównaniu do kredytów. Jest to możliwe, ponieważ pożyczkodawca zarabia głównie na wysokiej prowizji, a nie na oprocentowaniu.

Oczywiście część klientów będzie zainteresowana pożyczeniem pieniędzy na dłuższy okres. Sprawdźmy więc, jaki będzie koszt pożyczki z parabanku, spłacanej przez ponad 2 lata. Kwota pożyczki 2000 zł rozłożona na 30 miesięcy. Spłata następuje w formie 29-miesięcznych równych rat w kwocie 139,53 zł i ostatnia rata w wysokości 143,69 zł.

Oprocentowanie zmienne 14%, RRSO wynosi 92,21%, całkowita kwota do zapłaty 4190,06 zł. Całkowity koszt kredytu to 2190,06 zł. Wlicza się w nią kredytowaną prowizję 1514,80 zł oraz odsetki 675,26 zł. Gdybyśmy dla tej oferty podnieśli oprocentowanie o wartość 1%, wtedy odsetki wzrosłyby o ok. 50 zł.

Powyższe symulacje dokładnie pokazują, że odsetki mają niewielki udział w łącznym koszcie pożyczek pozabankowych. Nawet ostatni wzrost stóp i kosztów odsetek, nie wpłynie więc istotnie na portfele pożyczkobiorców. To może oznaczać, że sytuacja osób spłacających chwilówki nie pogorszy się drastycznie z powodu rosnących stóp.

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – wszystko, co musisz wiedzieć

Jak się przygotować do kolejnych podwyżkach stóp NBP?

Analitycy sugerują, że stopy procentowe w Polsce w 2022 r. jeszcze wzrosną. Dlatego więc warto zastanowić się, co zrobić, aby choć w pewnej części uchronić się przed wzrostem rat i zniwelować poniesione straty.

Przede wszystkim warto dokonać aktualnej oceny własnych możliwości finansowych. Zanim zdecydujesz się na podpisanie umowy kredytowej, przeprowadź symulację, jak wyglądałaby Twoja sytuacja materialna, gdyby stopy procentowe NBP wzrosły np. dwukrotnie.

W ten sposób dowiesz się, do jakiej kwoty będziesz miał możliwość spłacać raty kredytowe oraz ponosić bieżące koszty utrzymania. Weź też pod uwagę, że w przyszłości może zmienić się Twoja sytuacja zawodowa, warto więc od początku budować sobie poduszkę finansową.

Co jednak zrobić, gdy jesteś już w trakcie spłacania kredytu? W tym przypadku jest kilka rozwiązań, takich jak:

  • negocjacja wysokości marży – jest to jeden z czynników, wpływających na wysokość comiesięcznej raty kredytu. Zwykle jest on stały dla całego okresu kredytowania, ale jego wysokość zależy wyłącznie od kredytodawcy. Argumentem, który może przekonać pożyczkodawcę, z pewnością będzie terminowa spłata zobowiązania, czy gotowość do skorzystania z innych produktów banku (tzw. cross-selling);
  • skrócenie okresu kredytowania – im dłuższy okres kredytowania, tym zobowiązanie staje się droższe. Najlepiej więc od razu zdecyduj się na najkrótszą opcję. Jeśli jej nie wybrałeś, przysługuje Ci prawo do złożenia wniosku do wierzyciela o skrócenie okresu spłaty. Oczywiście takie rozwiązanie wiąże się z koniecznością zapłaty wyższych rat miesięcznych, jednak w perspektywie lat, może to przynieść sporą oszczędność;
  • nadpłata kredytu – metoda ta polega na jednorazowym lub regularnym opłacaniu kwot większych, niż wynika to z harmonogramu spłaty kredytu. Dzięki temu możesz albo skrócić okres kredytowania, albo zmniejszyć wysokość raty. W obu przypadkach ograniczysz ryzyko zwyżki stopy procentowej;
  • refinansowanie w innym banku – jest to interesujące rozwiązanie, tylko wówczas, gdy na rynku kredytowym pojawią się ciekawsze, pod względem finansowym oferty kredytów. Wówczas jest możliwość przeniesienia zobowiązania do innego kredytodawcy. W rezultacie nadal będziesz je spłacał, ale już do innej instytucji i na nowych, często korzystniejszych warunkach. Refinansowanie najczęściej dotyczy jedynie kredytów hipotecznych, co dodatkowo wiąże się ponowną oceną zdolności kredytowej wnioskującego oraz wyceną nieruchomości, będącą zabezpieczeniem hipoteki.

Jak wyczyścić swoją historię w BIK?

Co warto zrobić mając problemy z powodu wzrostu raty chwilówki?

Problem ze spłatą chwilówek dotyczy całkiem sporego grona osób. Jeśli dotknęło to i Ciebie, poniżej przedstawiamy kilka scenariuszy, które mogą Ci pomóc. Należą do nich:

  • przedłużenie terminu spłaty chwilówki – niektóre firmy pożyczkowe odpłatnie umożliwiają takie rozwiązanie. Po uiszczeniu opłaty bez żadnych konsekwencji będziesz mógł ją zwrócić w nowym, wyznaczonym przez pożyczkodawcę terminie, np. tydzień lub miesiąc później;
  • refinansowanie chwilówki – do tego celu można wykorzystać nowe finansowanie zaciągnięte w innym parabanku. Warto jednak pamiętać o tym, że nowy pożyczkodawca ma prawo sprawdzić Cię w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). W przypadku negatywnej historii kredytowej możesz spotkać się z odmową;
  • spłata chwilówek na raty – aby skorzystać z takiego rozwiązania, złóż wniosek o rozłożenie chwilówek na raty do firmy, od której pożyczyłeś pieniądze. Opcja ta jest dodatkowo płatna, ale możliwa po uzyskaniu akceptacji wierzyciela. Gdy wszystkie warunki zostaną spełnione, wtedy w ramach nowej umowy, dalsza spłata zobowiązania będzie odbywać się na nowych zasadach;
  • podniesienie dochodu – w obecnej sytuacji na rynku pracy jest to raczej mało prawdopodobny scenariusz. Jeśli jednak Twój pracodawca umożliwia pracę w ramach nadgodzin lub nadarzy Ci się okazja, aby znaleźć dodatkowe zajęcie, to warto przeznaczyć uzyskane w ten sposób pieniądze, na spłatę zaległych lub bieżących długów;
  • upadłość konsumencka – jest to ostateczne wyjście, które zaleca się dla osób, posiadających duże problemy finansowe. Zanim wybierzesz takie rozwiązanie, sprawdź jakie konsekwencje niesie za sobą cały proces oddłużania.

Jak spłacić chwilówki? Poznaj sposoby na wyjście z długów

Stopy procentowe a chwilówki – prognozy na najbliższe miesiące

Eksperci finansowi twierdzą, że aktualnie brakuje symptomów, wskazujących na zmniejszenie się poziomu inflacji. Dalszy jej wzrost, z kolei przekłada się na rosnące stopy procentowe. Prognozy pod tym względem są więc w dalszym ciągu niekorzystne dla kredytobiorców. W sierpniu Prezes NBP Adam Glapiński oświadczył, że w 2022 r. RPP podwyższy stopy jeden lub dwa razy po 25 punkty procentowe. Trzymając się tej wypowiedzi oraz uwzględniając wrześniową podwyżkę stóp, wynikałoby, że do końca roku czekałaby nas jeszcze jedna. Chociaż RPP ma możliwość czasowego wstrzymania ich podwyższania, to jednak wciąż nie wiadomo kiedy stopy procentowe spadną.

Kiedy banki borykają się z brakiem klientów, zniechęconych coraz to droższymi kredytami, parabanki wydają się nie odczuwać problemu. Rynek pożyczek pozabankowych po ogromnej zapaści, która miała miejsce w pierwszych miesiącach pandemii, chwilę później zaczął odrabiać straty. W 2021 r. popyt odbudował się do poziomu sprzed pojawienia się koronawirusa, a obecnie odnotowuje kolejne wzrosty.

Dynamika składania wniosków o pożyczki w okresie styczeń – czerwiec 2022 r., w porównaniu do analogicznego okresu w zeszłym roku, jest wyższa o 20,9%. Jeśli najbliższe miesiące przyniosą kontynuację tych trendów, chwilówki mogą mieć coraz większy udział na rynku kredytowym, a firmy udzielające takich pożyczek, zabierać klientów bankom.