Z tego artykułu dowiesz się:
Najważniejsze informacje zawarte w artykule, przygotowane przez naszych ekspertów:
- Nieprzyjęcie mandatu skutkuje skierowaniem sprawy na drogę sądową. Wtedy osoba, która odmówiła przyjęcia go, musi uargumentować przed Sądem swoją decyzję, aby uniknąć kary. Niekiedy sąd jednak stwierdza, że mandat był zasadny i wymierza nawet wyższą karę niż kwota, na jaką opiewał.
- Termin zapłaty mandatu kredytowanego wynosi 7 dni, a zaocznego 14 dni od dnia doręczenia.
- Niezapłacony mandat skutkuje wieloma konsekwencjami, np. egzekucją komorniczą i obniżeniem zdolności kredytowej. Niektóre sytuacje wiążą się nawet z karą pozbawienia wolności.
Jakie są rodzaje mandatów w Polsce?
Niezapłacony mandat to coraz częstsza sytuacja, z jaką możemy się spotkać w naszym kraju. Polacy nie zawsze przyjmują mandat, a nawet jeśli to robią, nierzadko zapominają o jego zapłacie lub bagatelizują sprawę.
Nie każdy jednak wie, że niezapłacony mandat ma swoje następstwa, które negatywnie wpływają na naszą sytuację prawną, finansową i osobistą. Wpływa on m.in. na zdolność kredytową, nawet jeśli staramy się o najtańszy kredyt gotówkowy na preferencyjnych warunkach.
Zanim przejdziemy do szczegółowych konsekwencji, warto zapoznać się z tym, jakie są rodzaje mandatów w Polsce. Jest ich kilka a to, jaki rodzaj mandatu dostałeś, wpływa np. na termin jego zapłaty czy właśnie skutki, z jakimi możesz się spotkać w razie braku zapłaty.
Obowiązujące rodzaje mandatów karnych w Polsce to:
- Mandat gotówkowy - płacony u funkcjonariusza bezpośrednio w sytuacji wystawienia go.
- Mandat kredytowany - mandat wystawiony z terminem płatności.
- Zaoczny mandat kredytowany - mandat wysłany pocztowo np. za wykroczenie drogowe odnotowane na fotoradarze.
Najczęściej ma miejsce niezapłacony mandat drogowy, który funkcjonariusze wystawiają za nieprzestrzeganie przepisów, np. przekroczenie prędkości. Równie często możemy spotkać się z sytuacją, kiedy mamy niezapłacony mandat za brak biletu parkingowego lub niezapłacony mandat za parkowanie w nieodpowiednim miejscu lub w nieodpowiedni sposób.
Może to być więc przypadek, gdy nieuprawniony zajmie miejsce dla osoby z niepełnosprawnością. Wszystkie te mandaty są najcześciej wystawiane przez funkcjonariusza policji. Istnieje także niezapłacony mandat do straży miejskiej.
Jest on wystawiany z reguły za określone wykroczenia w ruchu drogowym, zaśmiecanie otoczenia, zakłócanie ciszy nocnej i miru domowego, palenie w piecu odpadami nielegalnymi, ale także za nieodpowiednie parkowanie, picie alkoholu w miejscu publicznym czy niszczenie mienia. W każdym przypadku niezapłacony mandat skutkuje konsekwencjami, o których dowiesz się w dalszej części.
Jak sprawdzić niezapłacone mandaty?
Każdy niezapłacony mandat możesz sprawdzić przez internet. Wystarczy, że pobierzesz aplikację mObywatel 2.0 i skorzystasz z usługi Mandaty. Aby to zrobić konieczne jest posiadanie profilu zaufanego.
Znajdując odpowiednią zakładkę, możesz dowiedzieć się wszystkich informacji związanych z wystawionymi mandatami, czyli:
- Gdzie i kiedy został wystawiony mandat;
- Jaki rodzaj wykroczenia obejmuje;
- Jaka kwota jest do uregulowania;
- Jaki jest termin zapłaty mandatu;
- Status mandatu: uregulowany lub oczekujący na zapłatę.
W ten sposób można sprawdzić też swoje punkty karne.
Co się dzieje gdy nie zapłacę mandatu?
Nie każdy wie, co się dzieje z niezapłaconym mandatem. Spodziewamy się konsekwencji, ale nie wiemy, jakie mogą nas czekać. To, co będzie skutkiem po niedotrzymaniu terminu uregulowania mandatu, zależy od jego rodzaju, wykroczenia oraz od tego, ile czasu upłynęło.
Niezapłacony mandat karny nie oznacza wcale, że nie musisz spodziewać się skutków finansowych. Jeśli sam nie zdecydujesz się uregulować kwotę, na jaką go wystawiono, Urząd Skarbowy sam spróbuje pobrać należność. Najczęściej dzieje się to poprzez potrącenie odpowiedniej kwoty z nadpłaty podatku.
Wówczas nie możesz spodziewać się zwrotu z PIT-u, nawet jeśli wpłaciłeś zbyt dużo zaliczek. Jest to kara najmniej dotkliwa, ale nie jest możliwa w każdej sytuacji. Jeśli bowiem podatnik nie ma nadpłaty, trzeba spodziewać się innych konsekwencji. W niektórych sytuacjach grozi Ci nawet areszt za niezapłacony mandat.
Sprawdź wszystkie konsekwencje z jakimi możesz się spotkać, gdy masz niezapłacony mandat:
- Pobranie nadpłaty podatku przez urząd skarbowy na rzecz spłaty należności z tytułu nieuregulowanego mandatu - jak wyżej, jeśli masz nadpłatę podatku, nie otrzymasz zwrotu z PIT-u, a odpowiednia kwota zostanie przeznaczona na spłatę długu z mandatu.
- Zajęcie części wynagrodzenia - w sytuacji, gdy nie masz nadpłaty, Urząd Skarbowy niekiedy decyduje się na pobranie odpowiednie kwoty na spłatę należności z dochodu. Może zostać zajęta część Twojego wynagrodzenia lub emerytury, która wpływa na konto.
- Egzekucja komornicza - jeśli nie ma możliwości pobrania kwoty mandatu z dochodu, może odwiedzić Cię komornik. Egzekucja należności wówczas obejmie zajęcie ruchomości lub nieruchomości, praw majątkowych wszelkiego rodzaju czy konta bankowego. Pamiętaj, że wiąże się to z dodatkowymi kosztami, jak opłata za postępowanie egzekucyjne i koszty komornicze.
- Wpisanie do KRD i obniżenie zdolności kredytowej - niepłacenie mandatów i wynikające z tego odsetki znacznie powiększają długi, co z kolei skutkuje wpisem do rejestrów dłużników. Wpłynie to na obniżenie Twojej zdolności kredytowej, a więc uniemożliwi Ci zaciągnięcie jakiegokolwiek kredytu w banku.
- Grzywna sądowa - jeśli sprawa zostanie skierowana na drogę sądową, sąd może nałożyć na Ciebie karę grzywny za niezapłacony mandat. Grzywna może wynieść nawet 5000 zł za mandat opiewający na kwotę 500 zł. Co więcej, możesz spodziewać się dodatkowych kosztów wszczętego postępowania sądowego.
- Areszt - jeśli sąd nałoży na Ciebie grzywnę, a ta również nie zostanie uregulowana, konsekwencją będzie nawet ograniczenie wolności. Sytuacja ta najczęściej ma miejsce w przypadku długotrwałego i uporczywego unikania zapłaty należności.
Warto także wiedzieć, że w przypadku nieodbierania przesyłek poleconych z mandatem za przekroczenie prędkości możesz narazić się na zatrzymanie i areszt. Jest to dość dotkliwa kara, jednak nie uchroni Cię ona przed zapłaceniem mandatu. Kwota nadal pozostanie do uregulowania, a cała sprawa zostanie skierowana do sądu.
Warto wiedzieć: Przedawnienie długu – kiedy przedawnią się Twoje zobowiązania?
Po jakim czasie przechodzi niezapłacony mandat?
Jeśli masz niezapłacony mandat, pismo z urzędu skarbowego w sprawie uregulowania należności może przyjść niedługo po przekroczeniu terminu. Nie zdziw się jednak, jeśli otrzymasz je nawet po kilku miesiącach.
Niekiedy wezwanie do zapłaty mandatu Urząd Skarbowy traktuje jako ostateczne przypomnienie o uregulowaniu kwoty jeszcze przed skierowaniem sprawy do sądu. W tym przypadku możesz jeszcze zapłacić zaległy mandat z nadzieją że unikniesz innych przykrych skutków.
Ważne!
Organy państwowe, w tym Urząd Skarbowy, nie mają obowiązku wysyłania upomnień i wezwań do zapłaty w razie przekroczenia terminy uregulowania mandatu. Może więc zdarzyć się, że nie otrzymasz pisma w związku z tym, a egzekucja zostanie wszczęta znienacka.
Ile jest czasu na zapłatę mandatu?
Ogólny termin zapłaty mandatu karnego wynosi 7 dni lub 14 dni w przypadku mandatu zaocznego (liczony od daty doręczenia). Warto go przestrzegać, jeśli chcesz uniknąć przykrych skutków w związku z zaległościami.
Ważne jest jednak to, że organy państwowe mają nawet 3 lata na wyegzekwowanie od Ciebie należności. Nawet jeśli w tym czasie nie otrzymałeś żadnego upomnienia, nie oznacza że Urząd Skarbowy o Tobie zapomniał i „darował Ci” zapłatę.
Pamiętaj!
Ogólny termin karalności wykroczenia wynosi 12 miesięcy. Jeśli jednak organy państwowe rozpoczną postępowanie w sprawie niezapłaconego mandatu, ostatecznie wydłuża się on do 3 lat. Dopiero po ich upływie dług się przedawnia. W tym czasie możesz jednak spodziewać się konsekwencji, które będą mniej lub bardziej dotkliwe.
Co jeśli zapłacę mandat po terminie?
Nie każdy mandat niezapłacony w terminie skutkuje natychmiastowym wszczęciem postępowania. Jeśli spóźnisz się jeden czy dwa dni, może zdarzyć się, że opóźnienie to zostanie Ci „odpuszczone”. Warto zrobić to jak najszybciej, bo nigdy nie wiadomo, kiedy organy administracji państwowej zaczną działania i wyciągną konsekwencje.
Jeśli więc zastanawiasz się, co jeśli nie zapłacę mandatu w ciągu 7 dni 2024, pamiętaj, że możesz zrobić to chwilę po terminie. Jeśli uregulujesz należność jak najszybciej, być może unikniesz poważnych skutków.
Dowiedz się: Co dla wierzyciela oznacza częściowa spłata zadłużenia?
Czy za niezapłacony mandat rosną odsetki?
Jakie odsetki za niezapłacony mandat mogą być doliczone do długu? Nie istnieje taki termin jak odsetki za niezapłacony mandat wystawiony przez funkcjonariusza policji. W przypadku mandatu karnego policja nie nalicza żadnych odsetek za opóźnienia, tak jak mamy do czynienia w razie niepłacenia innego rodzaju należności.
Jest to dobra wiadomość dla osób, które spóźniły się z uregulowaniem mandatu, a chcą zrobić to jak najszybciej po terminie. Trzeba mieć jednak na uwadze fakt, że w sytuacji, gdy zostanie wszczęte postępowanie, będą naliczane dodatkowe opłaty.
Mogą to być np. koszty komornicze czy koszty postępowania sądowego. Odsetki za niezapłacony mandat nie są także naliczane w przypadku gdy dostaniesz go od straży miejskiej.
Jak zapłacić niezapłacony mandat?
Najszybciej i najłatwiej zapłacisz mandat przez internet, nawet jeśli jest on już po terminie Możesz zrobić to z poziomu swojej bankowości online lub korzystając z serwisu e-Urząd Skarbowy. W drugim przypadku należy zalogować się do swojego konta za pomocą profilu zaufanego, e-dowodu, bankowości lub aplikacji mObywatel.
Następnie musisz wejść w zakładkę „Mandaty”, w której znajdziesz informacje o zaległościach, i kliknąć „Zapłać”. Nie będzie to możliwe, jeśli w Twojej sprawie wszczęto już postępowanie w związku z upływem terminu. Mandat zapłacisz też w tradycyjny sposób, odwiedzając placówkę Poczty Polskiej.
Pamiętaj, że każdy mandat wystawiony przez funkcjonariusza policji musisz zapłacić na konto Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu. W przypadku mandatu od straży miejskiej, musisz uregulować go na jej indywidualny rachunek.
W bankowości najlepiej zrobić to następująco:
- Zaloguj się do bankowości.
- Kliknij zakładkę „Przelewy” .
- Wybierz „przelew podatkowy” lub „przelew do urzędu skarbowego”.
- Wybierz symbol formularza - mandaty.
- Wprowadź lub wybierz miejscowość OPOLE.
- Wybierz Pierwszy Urząd Skarbowy w Opolu, a dane dotyczące konta uzupełnią się automatycznie.
- Możesz wpisać je ręcznie, przepisując z wystawionego mandatu, lub wyszukując numer konta online.
- Uzupełnij swoje dane identyfikacyjne: PESEL i informacje z dowodu osobistego.
- Podaj kwotę i zatwierdź przelew.
Pamiętaj, że niezapłacony mandat w terminie może już skutkować ruszeniem postępowania. Nie zawsze więc regulując zaległości unikniesz konsekwencji, bowiem urząd nie musi informować Cię o swoich działaniach.
Przeczytaj też: Co dla dłużnika oznacza przedsądowe wezwanie do zapłaty?
Czy niezapłacony mandat ulega przedawnieniu?
Jeśli chodzi o niezapłacony mandat, przedawnienie dotyczy go dopiero po upływie 3 lat. Najpierw urząd może, ale nie musi, wysłać Ci powiadomienie o nieuregulowaniu należności i ponaglić do jak najszybszego zrealizowania zapłaty długu.
Wykroczenie jest ważne 12 miesięcy, ale nie oznacza to, że po upływie roku Twoje zadłużenie pójdzie w niepamięć. Jeśli w tym czasie ruszy postępowanie, termin ważności długu zwiększa się do 3 lat.
Mandat więc przedawni się dopiero po 3 latach. Raczej nie zdarza się, że w ciągu takiego czasu urząd nie upomni się o należność w jeden ze wspomnianych sposobów.
Czy niezapłacony mandat wpływa na zdolność kredytową?
Ważna jest także zależność, jaka zachodzi między kwestiami: niezapłacony mandat a zdolność kredytowa. Mandat po terminie, tak jak każdy inny dług, wpływa na Twoją sytuację finansową. Może zdarzyć się, że w trakcie postępowania zostanie odnotowana informacja o długu w BIK-u, czyli Biurze Informacji Kredytowej.
To skutkuje negatywną oceną przez banki w razie weryfikacji kredytobiorcy. Niezapłacony mandat a kredyt mogą więc wzajemnie ze sobą kolidować. Jeśli planujesz starać się o finansowanie, lepiej jak najszybciej uregulować zaległość, a dopiero potem składać wniosek kredytowy.
Nie przegap: Zajęcie konta przez Urząd Skarbowy. Co robić w takiej sytuacji?
Czy można odwołać się od mandatu?
Możliwe jest odwołanie od mandatu karnego, jeśli uznasz, że został on wystawiony niesłusznie. Pamiętaj, prawo to dotyczy mandatu drogowego. Możesz złożyć je w kilku przypadkach, mianowicie:
- W sytuacji, gdy jesteś przekonany, że otrzymałeś mandat niesłusznie.
- Gdy otrzymasz mandat za działanie, które nie było wówczas wykroczeniem.
- Otrzymałeś mandat za działanie, za które może ukarać wyłącznie sąd.
- Wystawiono Ci mandat za działanie w obronie koniecznej lub obronie dobra chronionego prawem, jeśli niemożliwe było uniknięcie niebezpieczeństwa. Przykładem może być zaparkowanie auta w niedozwolonym miejscu, gdy ratowałeś komuś życie.
- Gdy otrzymałeś mandat za działanie, którego powodem jest choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe lub inne zakłócenia czynności psychicznych. Przykładem może być odwołanie od mandatu za prędkość, gdy została ona przekroczona w trakcie ataku schizofrenii, która skutkowała powstaniem poczucia konieczności ucieczki.
Jak napisać odwołanie od mandatu? Musisz przygotować odpowiedni wniosek, ale z powodu braku ogólnego wzoru, należy napisać go samodzielnie. Podaj w nim swoje imię i nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania, serię i numer mandatu oraz szczegółowy opis całego zdarzenia. Wytłumacz wszelkie okoliczności i zargumnetuj swoje działanie, aby możliwe było uchylenie wystawionego mandatu.
A gdzie złożyć odwołanie od mandatu? Taki wniosek musi być złożony do właściwego sądu rejonowego, zgodnie z terenem, na którym wystawiono Ci mandat. Zanieś odwołanie do biura podawczego sądu lub wyślij listem poleconym. Po jakimś czasie otrzymasz odpowiedź listowną, z której dowiesz się informacji o planowanym posiedzeniu.
Konieczne będzie więc stawienie się na sprawie sądowej i złożenie wyjaśnień w związku z niesłusznym wystawieniem mandatu oraz zilustrowanie całej sytuacji, jaka nastąpiła, wraz z kwestiami osobistymi, które na nią wpłynęły.
Przeczytaj też inne nasze artykuły:
Pytania i odpowiedzi