Przychód a dochód - poznaj najważniejsze różnice

Określenia przychód a dochód brzmią niezwykle podobnie, jednak nie są synonimami. Warto wiedzieć, co oznaczają, w szczególności gdy jako firma chcemy starać się np. o najtańszy kredyt gotówkowy. Istnieją pomiędzy nimi istotne różnice, dlatego warto wiedzieć, co dokładnie wyróżnia przychód a co dochód. 

• Przychód określa sumę pieniędzy uzyskaną przez np. przedsiębiorstwo. Nie mówi wiele jednak o sytuacji finansowej danego przedsiębiorstwa, a jedynie wskazuje na kwotę, od której należy opłacić podatek dochodowy. 
• Dochodem określa się kwotę faktycznie pozostałą na koncie przedsiębiorstwa już po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu. Dochód oznacza więc przychód-koszty uzyskania przychodu (np. podatek dochodowy). 
• Podatek dochodowy regulują w Polsce dwie ustawy. Zaliczka na ten podatek jest zależna od sposobu rozliczenia przyjętego przez daną firmę. 

Czym jest przychód? 

Przychód określa konkretną kwotę pieniędzy, która stanowi w zasadzie łączną wartość wynikającą ze sprzedaży towarów i usług netto w danym okresie rozliczeniowym. Są to wartości bez należnego podatku VAT.  

Uzyskanie przychodu jest możliwe m.in. w ramach: 

• stosunku pracy,  
• pracy nakładczej,  
• pracy wykonywanej w ramach stosunku służbowego,  
• pieniędzy pochodzących z nieruchomości, 
• z prowadzenia działalności gospodarczej.  

To właśnie od przychodu są odliczane podatki, które mówią o tym, jaki jest realny stan finansowy przedsiębiorstwa. Należy o tym pamiętać, gdyż np. pożyczka bez dochodu jest praktycznie niemożliwa do uzyskania. 

A co to jest przychód pracownika? W praktyce są to wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne i nieodpłatne świadczenia osiągane przez pracownika. Wyszczególnia się tu przede wszystkim wynagrodzenie zasadnicze, ale także nagrody, dodatki czy wyrobienie godzin nadliczbowych.

Sprawdź też: Progi podatkowe 2024. Ile wynoszą w Polsce?

Koszty uzyskania przychodu – na czym polegają? 

Niezwykle istotnym pojęciem jest koszt uzyskania przychodu, szczególnie jeśli zajmujemy się kwestią tego, jak obliczyć przychód, na co zwrócić uwagę i co oznacza ponoszenie kosztów uzyskania przychodu. Koszty uzyskania przychodu to wydatki, jakie zostały poniesione przez firmę w związku z prowadzoną działalnością, które były niezbędne do osiągnięcia przychodów bądź też zabezpieczenia źródła przychodu. Jak się liczy przychód?  

Tu kluczowe jest odpowiednie udokumentowanie wszystkich transakcji, a w przypadku kosztów uzyskania przychodu również wydatków poniesionych w celu zadbania o zyski firmy.  

Do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć wydatki, które: 

• Zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodu; 
• Mają związek z prowadzoną działalnością, 
• Nie są wydatkami o charakterze osobistym dla danego przedsiębiorcy, 
• Są odpowiednio udokumentowane np. poprzez faktury. 

Jakie są rodzaje kosztów uzyskania przychodu? 

• Koszty stałe – niezależne od wielkości produkcji i niezależne od krótkoterminowych decyzji. W ramach tych kosztów można wymienić np. czynsz, odpisy amortyzacyjne, koszty ubezpieczenia czy też wynagrodzenie administracji. 
• Koszty zmienne – powiązane np. z produkcją – wraz ze zmianą wolumenu produkcji zmieniają się ponoszone koszty. Można tu wymienić zmienne czynniki wpływające na koszty, w tym koszt towarów, materiałów, nakładu na surowce czy też przepracowanych roboczogodzin. 

Podatek dochodowy – podstawa prawna 

Podatek dochodowy jest opisywany przez ustawię z 26 lipca 1991 roku, a także ustawę z 15 lutego 1992 roku. Pierwsza dotyczy osób fizycznych (podatek PIT), druga zaś osób prawnych (podatek CIT).  

W przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (skala podatkowa) opłata wynosi 18% podatku do kwoty 85 528 zł dochodu. Powyżej tej kwoty jest podatek w wysokości 32%. Dotyczy to dochodu, więc sytuacji już po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu. W przypadku podatku liniowego przedsiębiorcy mają stałą stawkę podatku na poziomie 19%. 

Ustawy, w tym w ramach nowelizacji, szczegółowo tłumaczą to, jakie zasady opodatkowania dotyczą określonych branż lub też to, z jakich rozwiązań mogą skorzystać przedsiębiorcy. W przypadku niektórych typów działalności gospodarczej można zauważyć zdecydowanie niższe oprocentowanie podatkiem dochodowym.

Dowiedz się: Podatek od sprzedaży nieruchomości – kiedy trzeba go zapłacić?

Jakie są różnice między przychodem a dochodem? 

Jak już zaznaczyliśmy we wstępie, są to dwie różne rzeczy. W praktyce najprostsze zdefiniowanie dochodu to stwierdzenie, że jest to przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. To też oznacza, że dochód jest realną kwotą zarobioną np. przez przedsiębiorstwo.  

To też prowadzi do kwestii tego czym jest przychód a dochód pracownika. Przychód to kwota brutto wynagrodzenia – wpisana w umowę, czasem zwiększona przez różne dodatki i ekwiwalenty oraz premie.  

Tymczasem dochód to jest to, co pracownik realnie dostaje na rękę już po odliczeniu podatku dochodowego, składek  socjalnych i zdrowotnych, oraz innych opłat (np. wydatku na kartę multisport). 

Dochód netto i dochód brutto – jak obliczyć? 

Wiemy już, co to dochód – przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu. Zależność na polu dochód a przychód to jedno. Istotne jest to, jak oblicza się dochód brutto i netto.  

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy dochód to kwota na rękę? Odpowiedź nie jest jednak jednoznaczna. Po odjęciu kosztów uzyskania przychodu otrzymujemy dochód brutto. Jego obliczenie wymaga sprawdzenia, jakie przychody miało przedsiębiorstwo – od tego odejmuje się wspomniane koszty np. za czynsz czy zakup materiałów.