Prawa i obowiązki pożyczkodawcy - sprawdź czego możesz wymagać od firmy pożyczkowej

Jakie przepisy regulują działalność firm pożyczkowych?

Firmy pozabankowe i pożyczki działają na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawnych. Dwa najważniejsze akty prawne, które regulują działalność pożyczkodawców to: ustawa o kredycie konsumenckim oraz ustawa antylichwiarska.

Ustawa o kredycie konsumenckim obowiązuje od 12 maja 2011 roku i to właśnie ona określa obowiązki firm pożyczkowych. Duży nacisk kładzie szczególnie na obowiązki związane z informowaniem klientów o warunkach zawierania zobowiązań. Zakłada między innymi, że klienci muszą mieć dostęp do kompletnej informacji na każdym etapie zawierania transakcji. Ma to ograniczyć ryzyko, że klient nie zrozumie warunków zobowiązania i zdecyduje się na coś, czego się nie spodziewał.

Ustawa antylichwiarska znowelizowana została 11 marca 2016 roku. Wtedy więc weszły w życie przepisy, które mają chronić prawa konsumentów. Z ustawy tej przede wszystkim wynika, jak wysokie mogą być koszty zobowiązania zawieranego z parabankiem. Zarówno ona, jak i ustawa o kredycie konsumenckim zawierają przepisy podnoszące bezpieczeństwo oraz przejrzystość korzystania z usług firm pożyczkowych.

Prawa pożyczkodawcy wynikające z umowy

Pożyczkodawca jest jedną ze stron zobowiązania, jakim jest umowa pożyczki. Obowiązki pożyczkodawcy nie są więc jedynymi elementami tej umowy. Firma pożyczkowa ma również swoje prawa.

1. Prawo do decydowania, czy udzielić klientowi pożyczki

Co oczywiste, to pożyczkodawca decyduje, czy w ogóle chce udzielić pożyczki swoim klientom. Może w związku z tym wpływać na warunki, jakie trzeba spełnić, aby otrzymać środki.

2. Prawo do określania rodzaju dokumentacji, która ma być mu przedłożona

Pożyczkodawca ma również prawo wezwać klienta do przedstawienia stosownej dokumentacji, która będzie konieczna, aby przeanalizować zdolność kredytową wnioskodawcy.

3. Prawo do zawarcia w umowie wysokości prowizji w razie wcześniejszej spłaty

Kolejny, tym razem mniej oczywisty element zobowiązania to prawo do ustanowienia prowizji za zobowiązane w przypadku wcześniejszej spłaty pożyczki. Żeby jednak firma pożyczkowa mogła z tego prawa skorzystać, muszą być spełnione pewne warunki.

Spłata musi być dokonana w czasie, kiedy stopa oprocentowania jest stała, a suma rat spłaty za następne dwanaście miesięcy jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia z grudnia poprzedzającego rok spłaty pożyczki, którą co roku ogłasza Główny Urząd Statystyczny.

4. Prawo do zwrotu pożyczki wraz z odsetkami

Firma pożyczkowa ma też prawo wymagać zwrotu pożyczki razem z odsetkami, kiedy klient odstąpi od umowy. W takiej sytuacji ma na to nie więcej niż trzydzieści dni od dnia przedłożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Zobowiązania pożyczkodawcy wobec klienta

Klientów firm pożyczkowych znacznie bardziej interesują jednak zazwyczaj zobowiązania, jakie pożyczkodawca ma wobec pożyczkobiorców. Jakie prawa ma więc osoba, która zamierza wziąć pożyczkę w firmie pożyczkowej?

1. Prawo do uzyskania formularza informacyjnego

Jeśli chcesz starać się o pożyczkę masz prawo otrzymać formularz informacyjny z kompletem danych dotyczacych pożyczki, jeszcze zanim zdecydujesz się na zobowiązanie. W dokumencie powinny znaleźć się następujące informacje:

• dane firmy pożyczkowej,
• warunki oferowanej pożyczki,
• prawa konsumenta związane z zaciągnięciem pożyczki.

2. Prawo do otrzymania umowy ramowej

Jeśli interesuje Cię pożyczka, masz prawo wcześniej do zapoznania się ze wzorem umowy, którą będziesz musiał podpisać, aby stać się stroną zobowiązania. Powinieneś również otrzymać od pożyczkodawcy wzór odstąpienia od umowy pożyczkowej.

3. Prawo do uzasadnienia negatywnej decyzji pożyczkowej

Jeśli Twój wniosek o pożyczkę zostanie odrzucony, masz prawo domagać się uzasadnienia, dlaczego tak się stało. Firma ma obowiązek wydać Ci bezpłatną informację podsumowującą ocenę Twojej zdolności kredytowej. Powinna ona wskazywać również, z jakich baz danych korzystał pożyczkodawca podczas wydawania decyzji.

4. Prawo do wyjaśnienia tego, co jest niejasne

Jako klient masz prawo prosić o wyjaśnienie wszystkich zapisów umowy, które są dla Ciebie niejasne, a pracownik firmy pożyczkowej powinien Ci ich udzielić. Co istotne, nie chodzi tylko o wsparcie w momencie podpisywania umowy, ale przez cały czas trwania zobowiązania. Jeśli więc chciałbyś dopytać o zmiany w harmonogramie spłat, o wcześniejsze spłacenie pożyczki czy możliwość odstąpienia od zobowiązania, masz do tego pełne prawo.

Najważniejszym obowiązkiem firm pożyczkowych jest informowanie swoich klientów. Przepisy prawne dokładnie wyszczególniają, które dane muszą być jasno przekazane osoby zainteresowanym ofertą firmy pożyczkowej. Parabanki muszą informować o:

• wysokości prowizji oraz oprocentowania pożyczki,
• całkowitej kwocie pożyczki,
• rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania,
• czasie trwania umowy pożyczki,
• wysokości raty spłaty,
• podmiotach, z którymi firma współpracuje.

Najczęściej informacje te dostępne są już na stronie internetowej firmy pożyczkowej. Masz jednak prawo prosić o wydanie dodatkowego formularza, w którym znajdą się również:

• dane pożyczkodawcy,
• kwota wybranej przez Ciebie pożyczki, termin wypłaty oraz forma spłaty,
• koszty oraz warunki zobowiązania, które mogą zostać zmienione,
• konsekwencje niespłacenia pożyczki w ustalonym terminie,
• informacje o tym, czy możesz spłacić zobowiązanie wcześniej,
• informacje o tym, jak oraz kiedy możesz odstąpić od umowy.

Te same informacje są później wpisywane do umowy pożyczki. Możesz więc poprosić o ich wyjaśnienie, zanim jeszcze zostanie Ci przedstawiona dokumentacja do podpisania. Obowiązki pożyczkodawcy mają bowiem na celu chronić konsumentów przed nieuczciwymi praktykami. Nie miej oporów przed dopytywaniem o trudniejsze elementy zobowiązania.

Wymogi formalne wobec firm pożyczkowych

Aby chronić rynek finansowy podmioty, które chcą udzielać pożyczek, muszą spełniać wymogi formalne, które nakłada na nie ustawa antylichwiarska. Firmy takie muszą więc być spółkami kapitałowymi oraz mieć w całości opłacony kapitał zakładowy. Jego kwota minimalna to 200 000 złotych. Zmiana formy prawnej takiej spółki oznacza również, że firma musi prowadzić pełną księgowość oraz obejmuje ich podwójne opodatkowanie dochodów.

Jak upewnić się, że firma pożyczkowa jest wiarygodna?

Prawa oraz obowiązki firm pożyczkowych to jedno, ale rzeczywistość nie zawsze idzie w parze z przepisami. Pośród wiarygodnych pożyczkodawców zawsze znajdą się firmy, które próbują obejść narzucone zasady. Jako klient parabanków powinieneś zatem zawsze przeanalizować, czy firma jest godna zaufania. Jak się upewnić?

Przede wszystkim sprawdź, czy firma działa zgodnie z opisanymi zasadami oraz dopełnia swoich obowiązków. Zapytaj o formularz informacyjny oraz wzór umowy. Sprawdź też, czy firma widnieje w odpowiednich rejestrach. Powinna być ona wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego oraz do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Warto upewnić się również, że pożyczkodawca nie znajduje się na liście ostrzeżeń publicznych prowadzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego.