W zależności od sytuacji możesz korzystać z różnych usług finansowych. Jeśli brakuje Ci środków na różne wydatki, do dyspozycji masz wygodne pożyczki. Z kolei mając nadwyżki finansowe, możesz je np. ulokować na lokacie lub zainwestować na giełdzie papierów wartościowych. Zarówno odsetkami z lokaty, jak i zyskami z akcji będzie trzeba podzielić się z urzędem skarbowym.

Podatek od zysków kapitałowych - czym jest?

Podatek od zysków kapitałowych jest to szczególny rodzaj podatku, jakim obciążone są osoby fizyczne. Polega on na konieczności odprowadzania do fiskusa części zysków wypracowanych wskutek zainwestowania własnych pieniędzy w różnego rodzaju instrumenty finansowe.

Podatek dochodowy od zysków kapitałowych został wprowadzony w 2002 roku przez ówczesnego ministra finansów Marka Belkę, stąd przyjęła się jego potoczna nazwa – podatek Belki. Pierwotnie wynosił on 20% i był pobierany wyłącznie od odsetek z lokat i innych depozytów bankowych. W 2004 roku obniżono jego wysokość do 19%, ale jednocześnie poszerzono listę dochodów, od których należy go odprowadzić.

Jakich dochodów dotyczy podatek Belki?

Podatek od zysków kapitałowych reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 30a są nim obciążone wszelkie odsetki, dywidendy i dochody uzyskane z tytułu lokowania lub inwestowania środków w:

  • depozyty bankowe – lokaty, konta oszczędnościowe i innego rodzaju rachunki,
  • akcje,
  • obligacje,
  • instrumenty pochodne i inne papiery wartościowe,
  • fundusze kapitałowe np. TFI,
  • produkty ubezpieczeniowe z komponentem inwestycyjnym,
  • pożyczki (o ile ich udzielanie nie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą).

W praktyce więc podatek Belki płacą najczęściej osoby mające środki ulokowane w banku na oprocentowanych kontach i lokatach, a także inwestujące w różne instrumenty finansowe.

Dowiedz się: Podatek od pożyczki – czy jest obowiązkowy?

Ile wynosi podatek od zysków kapitałowych 2025?

W poprzednim akapicie już wyjaśniliśmy, ile wynosi podatek od zysków kapitałowych – jest to stała zryczałtowana stawka 19%. Co ważne, jest on pobierany zarówno od dochodów uzyskanych w Polsce, jak też od zysków kapitałowych zagranicznych.

Warto pamiętać, że podatek Belki pobierany jest wyłącznie od kwoty uzyskanych przychodów, a nie od pełnej sumy zainwestowanych pieniędzy. Jeśli zatem na lokacie terminowej zdeponujesz kwotę 200 tys. zł i w danym roku podatkowym urosną Ci od niej odsetki w wysokości 4000 zł, zapłacisz z tego tytułu podatek w wysokości 19% wyłącznie od wypracowanego zysku 4000 zł, a więc 760 zł. W efekcie Twoje oszczędności powiększą się o 3240 zł, a nie o pełne 4000 zł.

Ile wynosi podatek od zysków kapitałowych w Europie i na świecie?

Podatek Belki znacząco obniża dochody z oszczędności i inwestycji, dlatego jego wprowadzenie spotkało się w Polsce z dużym sprzeciwem. Tak naprawdę jednak podobne obciążenie stosowane jest w wielu krajach na świecie. Podatek od zysków kapitałowych w Europie stosują między innymi takie kraje jak:

  • Niemcy,
  • Wielka Brytania,
  • Hiszpania, 
  • Portugalia,
  • Francja, 
  • Czechy,
  • Dania,
  • Holandia,
  • Szwecja,
  • Norwegia, 
  • Finlandia.

Podatek od zysków kapitałowych nie jest pobierany m.in. w Szwajcarii, Belgii i Luksemburgu, a także na Słowacji. W niektórych krajach, jak np. w Danii stosowane są różne stawki podatku w zależności od wysokości dochodów. W taki też sposób naliczany jest podatek od zysków kapitałowych w USA, gdzie dodatkowo znaczenie ma rodzaj inwestycji – dla długoterminowych stawki wynoszą od 0 do 20%, a krótkoterminowych od 10 do 35%.

Warto wiedzieć: Kwota wolna od podatku 2020/2021 – najważniejsze informacje

Jak zmniejszyć podatek od zysków kapitałowych?

Ponieważ do fiskusa należy oddać niemal 1/5 wypracowanych przychodów, wiele osób zastanawia się, jak zmniejszyć podatek od zysków kapitałowych. W zasadzie jedynym sposobem na to jest rozliczenie straty, ponieważ ją także należy zgłosić do urzędu skarbowego. Strata np. na akcjach poniesiona w danym roku podatkowym pomniejszy dochód uzyskany z innych inwestycji, dzięki czemu ostateczna kwota podatku będzie niższa.

Warto pamiętać, że można w ten sposób rozliczyć także stratę z lat poprzednich – ale tylko do 5 lat wstecz. Co ważne, w danym roku takie odliczenie straty od przychodów kapitałowych nie może przekroczyć połowy jej wartości oraz nie może być wyższe niż wysokość deklarowanego dochodu.

Jak odprowadzić podatek od zysków kapitałowych?

Jeśli uzyskujesz dochody z tytułu odsetek od lokat i rachunków bankowych, nie musisz się martwić, jak rozliczyć podatek od zysków kapitałowych. Zarówno rozliczeniem, jak i pobraniem podatku zajmie się bowiem bank. Również w przypadku inwestowania w jednostki TFI to fundusz inwestycyjny jest odpowiedzialny za odprowadzenie podatku Belki.

W automatyczny sposób będzie też pobrany podatek od zysków kapitałowych z PPK, jeśli zgromadzone w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych wycofasz przed ukończeniem 60. roku życia.

Samodzielnie rozliczyć trzeba natomiast podatek od zysków osiągniętych z handlu papierami wartościowymi i instrumentami pochodnymi na giełdzie, na rynku Forex itp. W takim wypadku po zakończeniu roku podatkowego otrzymasz z biura maklerskiego PIT 8C, na podstawie którego należy wypełnić PIT 38 i złożyć go do urzędu skarbowego.

Nie musisz się zatem martwić, jak obliczyć podatek od zysków kapitałowych, ponieważ wystarczy zsumować odpowiednie kwoty widniejące w PIT 8C i przepisać je do PIT 38.

Sprawdź: Przelew do urzędu skarbowego – jak zapłacić podatek do urzędu skarbowego przez Internet?

Kto płaci podatek od zysków kapitałowych?

Już częściowo wyjaśniliśmy, kto płaci podatek od zysków kapitałowych – zazwyczaj płatnikiem jest bank lub instytucja finansowa. Jedynie w przypadku inwestowania na giełdzie lub platformach internetowych do handlu akcjami, walutami i instrumentami pochodnymi rozliczenia dokonuje sam podatnik, wypełniając deklarację PIT 38 i wpłacając kwotę podatku na konto właściwego miejscowo urzędu skarbowego.

Podatek Belki – do kiedy trzeba go opłacić?

W przypadku samodzielnego rozliczenia warto wiedzieć, do kiedy podatek od zysków kapitałowych należy opłacić. Na złożenie deklaracji PIT 38 oraz uiszczenie kwoty podatku jest czas do 30 kwietnia w roku następującym po rozliczanym roku podatkowym. Jeśli więc osiągniesz zyski kapitałowe w 2021 roku np. z inwestowania na giełdzie lub zarobisz na odsetkach od udzielonej pożyczki prywatnej, podatek z tego tytułu będziesz musiał odprowadzić do 30 kwietnia 2022 roku.

Podatek Belki – czy można go uniknąć?

Podatek Belki od zysków kapitałowych jest dzisiaj bardzo trudny do ominięcia. Przede wszystkim dlatego, że jego odprowadzeniem zajmują się same instytucje finansowe i banki. Jeśli zastanawiasz się, jak ominąć podatek Belki, możesz ewentualnie skorzystać z instrumentów inwestycyjnych i oszczędnościowych zwolnionych z podatku od zysków kapitałowych. Zwolnienia dotyczą np. indywidualnych kont emerytalnych IKZE i IKE, ale tylko w przypadku, jeśli pieniądze będzie się na nich trzymać do ukończenia 65. (w przypadku IKZE) lub 55. roku życia (IKE).

To może Cię zainteresować: Podatek od wygranej – czym jest i kto musi zapłacić podatek od wygranej?