Z tego artyułu dowiesz się:
- Ministerstwo Finansów proponuje zmienione zasady pomocy kredytobiorcom. Dla ministra finansów kluczowe ma być wykorzystanie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). Z pomocy funduszu skorzystają osoby zarówno z kredytem w złotówkach, jak i te z kredytem walutowym.
- Zawieszenie rat kredytu to pomoc dla kredytobiorców ze zobowiązaniem w złotówkach. Maksymalna kwota nie może przekroczyć 1,2 mln złotych. Frankowicze nie skorzystają z tego rozwiązania. Zawieszenie rat będzie ograniczone do pewnego limitu kwartalnego.
- Wakacje kredytowe na nowych zasadach będą dostępne tylko wtedy, gdy miesięczna rata przekroczy określone kryterium dochodowe. W tym przypadku ma to być 30 procent dochodu gospodarstwa domowego.
- Będą większe limity maksymalnej pomocy – łącznie otrzymać można będzie nawet 120 tys. złotych wsparcia.
Decydując się np. na najtańszy kredyt gotówkowy, warto pamiętać, że nie zawsze będziemy mogli skorzystać z wakacji kredytowych. Kluczowe jest bowiem spełnienie wymogów formalnych, które wskazują, które osoby faktycznie będą mogły czerpać z tego rozwiązania.
Czy będzie pomoc dla kredytobiorców w 2025?
W obecnym roku rząd planuje pomoc dla kredytobiorców. Polegać to ma m.in. na możliwości zawieszenia spłaty raty – od 1 maja do 30 czerwca (dwa miesiące), zaś w kolejnych kwartałach dotyczyłoby to jednego miesiąca na kwartał. Oznaczałoby to, że w 2024 roku zawieszenie spłaty raty kredytu dotyczyłoby nawet 4 miesięcy.
Jednocześnie rząd wyraźnie mówi, że docelowo wakacje kredytowe mają już nie być potrzebne. Podkreśla się w rządzie to, że przy ustabilizowaniu spłacalności kredytów na stosunkowo wysokim poziomie możliwe będzie ograniczenie wsparcia kredytobiorców w najtrudniejszej sytuacji do działania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Jakie wsparcie w spłacie kredytów oferuje rząd?
O ile rząd postanowił zrezygnować z pełnej pomocy dla kredytobiorców, o tyle znowelizowana ustawa zakłada konkretne formy wsparcia. Przede wszystkim wsparcie ma dotyczyć takich rozwiązań jak:
- Wakacje kredytowe;
- Fundusz Wsparcia dla Kredytobiorców;
- Dofinansowanie do kredytu hipotecznego;
- Likwidacja wskaźnika WIBOR.
Co dokładnie się zmieniło? Na jakich zasadach ma opierać się wsparcie rządowe? Wyjaśniamy poniżej.
Sprawdź także: Pomoc dla osób zadłużonych. Co oferuje rząd i fundacje?
Wakacje kredytowe 2025
Rada Ministrów 5 marca 2024 roku ostatecznie przyjęła nowelizację ustawy przedłużającą tzw. wakacje kredytowe. Rozwiązanie to zostało przedłużone na kolejny rok, jednak powinniśmy pamiętać o tym, że jest to dokonywane na nieco zmienionych warunkach. Zmiany mają wejść w życie 1 maja 2024. Kluczowa kwestia dotyczy tego, kto może skorzystać z owego rozwiązania.
Warto wiedzieć!
Wakacje kredytowe mają być dostępne dla osób z problemami dotyczącymi spłaty zobowiązania, które jednocześnie będą spełniać warunek wskaźnika RdD (rata do dochodu). Co istotne, warunek ten nie dotyczy kredytobiorcy z trójką i więcej dzieci na utrzymaniu!
Dodatkowo ma obowiązywać również kryterium maksymalnej wartości kredytu, czego nie było wcześniej. Istotne jest to, że nie zmienia się wymiar czasowy korzystania z tego rozwiązania. Wciąż są to 4 miesiące w roku, przy czym pierwsze dwa to maj oraz czerwiec, a kolejne dwa to pojedyncze miesiące z kolejnych kwartałów, które kredytobiorca może samodzielnie wybrać.
W związku z tym:
- Kryterium wartości kredytu – od 2024 roku wakacje kredytowe mogą objąć zobowiązanie do 1,2 mln zł.
- Kryterium Raty do Dochodu (RdD) – jest tu wskaźnik 30%, czyli tyle minimalnie musi wynosić wysokość raty w stosunku do dochodu gospodarstwa domowego. Ta wartość zaś jest liczona poprzez uśrednienie dochodu ze wcześniejszych trzech miesięcy. Kluczowe jest to, że rodzice z co najmniej trójką dzieci nie muszą spełniać tego kryterium!
Utworzenie Funduszu Wsparcia dla Kredytobiorców
Zmianie uległy również zasady, na jakich funkcjonuje Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Przede wszystkim jest to forma pomocy dla kredytobiorców mających zobowiązanie nie tylko w złotówkach, ale również w walucie zagranicznej. FWK ma wesprzeć przede wszystkim kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej.
Mowa tu o osobach, których raty zobowiązania przekraczają 40 procent dochodu gospodarstwa domowego. Jest to znaczące obniżenie, gdyż wcześniej wskaźnik ten wynosił aż 50 procent! Nowe rozwiązanie ma wejść w życie 1 maja 2024 roku.
W ramach FWK wsparcie będzie dostępne, jeśli miesięczny dochód danego gospodarstwa domowego po pomniejszeniu o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie przekroczy 2,5-krotności kryteriów z ustawy o pomocy społecznej. Jakie to kryteria?
- Dla gospodarstwa domowego 1940 zł (wcześniej 1552 zł);
- Dla gospodarstwa wieloosobowego – 1500 zł (wcześniej 1200 zł) na każdą osobę. W przypadku np. czteroosobowej rodziny byłaby to już kwota 6 tysięcy złotych!
Dofinansowanie kredytu hipotecznego
Ważne zmiany dotyczyć mają kwoty maksymalnego wsparcia. Dotąd wsparcie mogło być przyznawane przez maksymalnie 36 miesięcy i w wysokości 2 tysięcy złotych. Jednak od teraz kwota wsparcia ma wynieść 3 tysiące złotych (wzrost o 50%) i to na okres nawet 40 miesięcy (zamiast 36). Realnie oznacza to maksymalne wsparcie zwiększone z 72 tys do 120 tys złotych.
Jednocześnie zwiększy się okres zwrotu pożyczki lub wsparcia ze 144 do 200 rat. Należy bowiem pamiętać, że nie jest to bezzwrotne wsparcie kredytu. Co istotne, staranie o dofinansowanie polega na złożeniu odpowiedniego wniosku za pośrednictwem banku.
Polecamy także: Dofinansowanie do oprocentowania kredytu. Kto może skorzystać?
Likwidacja wskaźnika WIBOR
To właśnie na bazie wskaźnika WIBOR określa się oferty kredytów bankowych – WIBOR wpływa bezpośrednio na koszt kredytu hipotecznego, a bank jest zobligowany do poinformowania klienta o częstotliwości aktualizowania tego wskaźnika.
Choć postulowano zlikwidowanie tego wskaźnika jako wpływającego na wysokość rat (a przynajmniej postulowano zamrożenie wskaźnika WIBOR), wiele wskazuje na to, że tak ostatecznie się nie stanie.
Obecnie wskaźnik WIBOR utrzymuje się na względnie stabilnym poziomie, ale jeśli Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podejmie decyzję o ich obniżeniu, wtedy banki będą mogły zmniejszyć oprocentowanie kredytowe.
Dla kogo przeznaczona jest pomoc i dofinansowanie kredytów?
Kluczowe założenie jest oczywiste – pomoc dla kredytobiorców dotyczy osób w trudnej sytuacji życiowej i finansowej. Dlatego też obowiązują konkretne warunki przyznania wsparcia. Kto może dostać dopłatę do kredytu?
Jak zostało to zaznaczone wcześniej, miesięczny dochód po odjęciu kosztów kredytu jest niższy niż 1940 zł (gospodarstwo jednoosobowe) bądź 1500 zł na osobę (gospodarstwo wieloosobowe). Jednocześnie miesięczna obsługa kredytu mieszkaniowego przekracza 40 procent dochodu miesięcznego.
Jest również możliwe, aby otrzymać pomoc dla kredytobiorców, jeśli chociaż jeden z nich ma status bezrobotnego. Istotne jest również to, że jest to dofinansowanie kredytu hipotecznego.
To również istotne: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a odsetki
Jak uzyskać pomoc w spłacie kredytu?
Forma uzyskania pomocy zależy od tego, o jakie dokładnie wsparcie się staramy. W przypadku:
- Wakacji kredytowych – trzeba złożyć wniosek pisemnie, mailowo lub też przy użyciu bankowości elektronicznej do kredytodawcy. Tu kredytodawca jest związany decyzją kredytobiorcy – inaczej mówiąc, choć bank ma określony czas na potwierdzenie otrzymania wniosku, z chwilą doręczenia wniosku obowiązują wakacje kredytowe.
- FWK – konieczne jest złożenie stosownego wniosku bezpośrednio do banku, w którym jest wzięty kredyt mieszkaniowy.
Czy uzyskane wsparcie w spłacie kredytu trzeba zwrócić?
Istnieje taki obowiązek. W zasadzie konieczność zwrotu wsparcia w spłacie kredytu obowiązuje po 2 latach od wypłacenia ostatniej raty wsparcia. Wtedy też obowiązują równe, nieoprocentowane raty. Dotąd były to 144 raty, więc spłata trwała przez 12 lat.
Jednak wraz ze zmianą ustawę o FWK czas ten wydłużono do 200 miesięcy, co daje okres ponad 16 lat. Podobnie należy pamiętać o tym, że wakacje kredytowe nie oznaczają usunięcia raty kredytu, a jedynie przesuwają czas spłaty.
Inaczej mówiąc, nie będzie przybywało nam rat do spłacenia, ale każdy miesiąc wakacji kredytowych, z których skorzystamy, oznaczać będzie, że ostatnia rata kredytu będzie spłacona miesiąc później.
Co jeszcze zrobić, gdy nie można spłacać kredytu?
Pomimo rozmaitych rządowych rozwiązań może być faktycznie tak, że nie będziemy w stanie i tak spłacić kredytu. O ile postawienie np. na wakacje kredytowe i skorzystanie z FWK będzie pomocne, poprawi sytuację finansową, może być tak, że wciąż nasze oszczędności będą topnieć.
Wynikać to może m.in. z posiadania kilku różnych zobowiązań, nie tylko np. kredytu hipotecznego czy gotówkowego. To też będzie oznaczało, że pomimo wsparcia ze strony Funduszu Wsparcia Kredytowego będziemy mieli większe wydatki (łącznie z ratami) od dochodów.
W takim przypadku warto postawić m.in. na konsolidację zobowiązań, czyli zebranie innych kredytów i pożyczek (np. poza zobowiązaniem hipotecznym, które wspiera FWK) w jedną, korzystniejszą do spłaty ratę. Wydłuży to czas zwracania środków, ale umożliwi zachowanie płynności finansowe.
Alternatywą jest korzystanie z pomocy różnych fundacji, które pomagają wyjść z długów i instytucji oferujących m.in. darmową pomoc osobom w trudnej sytuacji finansowej, czy też firmy oddłużeniowe. W Polsce działają także fundacje pomagające wyjść z długów:
- Fundacja ZARADNI – promuje edukację ekonomiczną, zarządzanie domowymi finansami;
- Fundacja LADY LIBERTY – pomaga w sporządzaniu pism procesowych, reprezentuje przed sądem, wspiera kontakt z komornikiem;
- Fundacja ANTYWINDYK – edukuje w zakresie praw dłużników, pomaga w odzyskiwaniu nienależnie pobranych środków itp.
Pytania i odpowiedzi