Czy intercyza pomaga uchronić się przed długiem małżonka?

Co to jest intercyza?

Wiele osób przed powiedzeniem sobie sakramentalnego “tak” zastanawia się, co to jest intercyza. Jest to rodzaj aktu notarialnego, którego podpisanie gwarantuje rozdzielność majątkową małżonków. Intercyzę podpisuje się w obecności notariusza, a można zrobić to zarówno przed ślubem, jak i już po ślubie. Wcześniej sporządza się odpowiednią umowę, która reguluje, co wchodzi, a co nie wchodzi do majątku wspólnego małżonków.

Co daje intercyza? Pozwala podejmować wiele decyzji ekonomicznych bez zgody małżonka. Dzięki niej zarabiane środki mogą trafiać na indywidualne konta, a każdy z partnerów oddzielnie powiększa swój majątek oraz zaciąga własne zobowiązania: może na przykład indywidualnie zakupić samochód, zaciągnąć kredyt gotówkowy lub zaciągnąć pożyczkę. Jeśli intercyzy nie ma, małżonek nie może zrobić tego bez zgody drugiej strony.

Intercyza kojarzy się często negatywnie. Istnieje przekonanie, że zawierają ją osoby, które nie mają do siebie zaufania lub pozostają w konflikcie. W rzeczywistości jednak intercyza pozwala optymalizować budżet rodzinny oraz często chroni drugą osobę przed ryzykiem związanym z decyzjami finansowymi małżonka.

Jest szczególnie dobrym rozwiązaniem, kiedy jedna osoba prowadzi działalność gospodarczą. W sytuacji problemów w firmie, zarobki drugiej strony mogą pomóc ochronić budżet domowy. Intercyza pomaga ustrzec się również przed długami małżonka.

Definicja intercyzy w świetle prawa

Definicja intercyzy oraz opisujące ją reguły zostały zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, w artykułach od 47 do 54. Nie znajdziesz tam jednak określenia intercyza, a umowa majątkowa małżeńska, co oznacza dokładnie umowę wprowadzającą odmienny od powszechnie przyjętego majątkowy status małżeństwa.

Rodzaje intercyzy

Intercyza kojarzona jest z całkowitą rozdzielnością majątków małżonków. W prawie istnieje jednak kilka rodzajów podziału majątku. Z jakimi typami intercyzy możesz mieć do czynienia?

• ograniczenie wspólności majątkowej – wyłączenie z majątku wspólnego małżonków tylko kilku elementów,
• całkowita rozdzielność majątkowa – zapewnia małżonkom całkowicie oddzielny majątek osobisty, o którym sami decydują,
• rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków – w momencie ustania intercyzy na przykład w związku z rozwodem, majątki oddzielne małżonków są wyrównywane.

Rozdzielność majątkowa - dobrowolna lub przymusowa

Poza wymienionymi wyżej rodzajami umowy, istnieją jeszcze dwa jej typy. Istnieje intercyza umowna oraz przymusowa. W przypadku intercyzy umownej obie strony dobrowolnie podpisują zgodę na rozdzielenie majątków. Intercyza przymusowa może być natomiast nałożona przez sąd, nawet jeśli jedna ze stron nie chce się na nią zgodzić, ale istnieją ku temu odpowiednie przesłanki.

Rozdzielność majątkowa dobrowolna

Rozdzielność majątkowa dobrowolna, nazywana inaczej umowną, jest zawierana w formie aktu notarialnego przed notariuszem. Do jej zawarcia niezbędna jest wspólna wola stron. Żeby ją uzyskać, trzeba ponadto dostarczyć akt zawarcia małżeństwa (o ile doszło już do ślubu) oraz opłacić czynności notarialne związane z intercyzą. Ile to kosztuje?

• 400 złotych oraz podatek VAT 23% – jeśli jest to intercyza przedślubna
• od 1000 do 10000 złotych oraz podatek VAT 23% - w zależności od wartości majątku wspólnego małżonków

Rozdzielność majątkowa przymusowa

Rozdzielność majątkowa przymusowa stosowana jest natomiast w sytuacji, kiedy jedna ze stron nie chce wyrazić zgody na zmiany w majątku wspólnym, a do tego spełnione są odpowiednie kryteria, które uzasadniają taką decyzję. Jest to na przykład:

• alkoholizm małżonka,
• trwonienie majątku wspólnego przez jedną z osób,
• problemy z nałogami, na przykład uzależnienie od pożyczek,
• brak zaangażowania w pomnażanie majątku wspólnego,
• nieumiejętność gospodarowania środkami wspólnymi,
• zadłużanie majątku wspólnego.

Aby sąd zgodził się na rozdzielność majątkową, osoba składająca wniosek musi udowodnić, że któryś z tych argumentów jest uzasadniony. Kluczowe jest także to, aby wykazać, że wprowadzenie rozdzielności znacząco poprawi sytuację finansową współmałżonka oraz pozostałych członków rodziny.

Odpowiedzialność za długi małżonka a intercyza

Intercyza pozwala w dużym stopniu zabezpieczyć się przed długami współmałżonka. Kiedy odpowiedzialność za długi małżonka jest wspólna? Przed którymi zobowiązaniami może ona ochronić?

Intercyza a długi

Intercyza kojarzy się negatywnie, jednak w praktyce chroni współmałżonka przed błędnymi decyzjami finansowymi. Zwalnia tym samym męża lub żonę z konieczności spłacania długów partnera. Są jednak od tego wyjątki. Za długi odpowiedzialny jest również małżonek, jeśli pożyczone pieniądze zostały przeznaczone na wydatki związane z potrzebami życia codziennego rodziny.

Intercyza a długi przedmałżeńskie

Co jednak z długami, które jedna ze stron ma już przed zawarciem małżeństwa? W takiej sytuacji intercyza nie jest potrzebna, gdyż długi przedślubne nie mogą być egzekwowane z majątku osobistego męża czy żony. Może jednak uchronić przed wierzycielami, którzy będą domagali się zwrotu środków z majątku wspólnego, czyli na przykład z wynagrodzenia za pracę.

Czy intercyza utrudnia zaciąganie pożyczek lub kredytów?

Małżeństwa mają zazwyczaj znacznie wyższą zdolność kredytową niż jedna osoba. Rozdzielność majątkowa może natomiast zauważalnie obniżyć zdolność kredytową jednego z małżonków. Po podpisaniu intercyzy bank nie bada już bowiem majątku wspólnego małżeństwa, ale traktuje wnioskodawcę jako niezależnego klienta. Niższa zdolność kredytowa może utrudnić otrzymanie kredytu lub pożyczki.

Intercyza a kredyt

Małżeństwo z intercyzą wciąż może ubiegać się o kredyt wspólnie. W takim przypadku ma jednak dowolność ustalania warunków kredytowania. Partnerzy nie muszą się zgadzać na konieczność spłaty kredytu po połowie. Mogą samodzielnie ustalić, kto weźmie na siebie większą część zadłużenia. Z drugiej strony, intercyza pozwala również wziąć kredyt na jednego małżonka. Może być to dobre rozwiązanie, jeśli tylko jedna z osób pracuje lub zarobki jednego z małżonków są zauważalnie wyższe.

Musisz też jednak pamiętać, że jeśli chcesz wziąć kredyt wspólnie z małżonkiem mimo intercyzy, czas oczekiwania na wydanie decyzji kredytowej może się wydłużać. Bank musi bowiem sprawdzić każdego z Was osobno, gdyż prowadzicie oddzielne konta oraz macie możliwość zaciągać samodzielne zobowiązania.

Intercyza a dziedziczenie

Zanim zdecydujesz się na intercyzę, powinieneś wiedzieć również, jak wygląda dziedziczenie w przypadku rozdzielności majątkowej. Spadek otrzymywany przez małżonka wpada bezpośrednio do majątku osobistego jednego z partnerów, o ile z testamentu nie wynika inaczej. Do majątku osobistego zaliczają się również przedmioty majątkowe zapisane oraz darowane jednemu z małżonków.

Kiedy intercyza jest pomocna przy zaciąganiu pożyczki lub kredytu?

Są sytuacje, kiedy intercyza nie jest jednak utrudnieniem w staraniu się o pożyczkę lub kredyt. Jest tak, kiedy jeden z małżonków nie radzi sobie z odpowiedzialnym gospodarowaniem środkami, a co za tym idzie, swoimi decyzjami obniżałby wspólną zdolność kredytową. W takiej sytuacji odpowiedź na pytanie: “czy intercyza chroni przed długami małżonka?” jest pozytywna.

Rozdzielność majątkowa daje również poczucie, że nie trzeba pytać się męża, czy żony o zdanie w przypadku każdej decyzji finansowej. Warto wiedzieć jednak, że bank nie udzieli kredytu hipotecznego, czy innych zobowiązań na bardzo duże kwoty bez zgody współmałżonka, nawet jeśli podpisana została intercyza.

Czy warto podpisać intercyzę?

Jak widzisz, jest wiele zarówno pozytywnych, jak i negatywnych elementów, którymi skutkuje intercyza. Czy warto w takim razie brać ją pod uwagę? Z pewnością jest to kluczowa decyzja związana z życiem małżeńskim, dlatego powinieneś wziąć pod uwagę wszystkie za i przeciw.