W sytuacji gdy masz problem z samodzielnym utrzymaniem siebie lub dziecka i musisz na ten cel regularnie zaciągać pożyczki lub prosić o pomoc znajomych, warto pomyśleć o alimentach. Możesz się o nie ubiegać m.in. od byłego małżonka, rodziców bądź dorosłych dzieci.

Pozew o alimenty - co to jest?

Alimenty to świadczenia pieniężne, do których płacenia zobowiązane są osoby fizyczne względem swoich najbliższych krewnych. Obowiązek ten wynika z przepisów Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.

Najczęściej obowiązek alimentacyjny ciąży na byłych małżonkach po rozwodzie, którzy powinni dokładać się do utrzymania swoich dzieci pozostających pod opieką drugiego rodzica. Chcąc uzyskać takie regularne świadczenia np. od byłego współmałżonka, który nie chce łożyć na dziecko dobrowolnie, należy złożyć w sądzie pozew o alimenty. Jest to nic innego jak pismo procesowe, na podstawie którego wszczynany jest proces sądowy o alimenty.

Warto wiedzieć, że można złożyć pozew o zaległe i bieżące alimenty. Choć alimenty zasądza się głównie na okres przyszły, w niektórych sytuacjach można ubiegać się o zwrot już poniesionych kosztów np. na utrzymanie dziecka. Takie roszczenie regresowe nie może jednak dotyczyć okresu dłuższego niż 3 lata wstecz.

Pozew o alimenty - co powinien zawierać?

W internecie bez trudu znajdziesz wzór pozwu o alimenty. Nie jest to gotowy formularz, który wystarczy wypełnić, lecz pismo procesowe, którego treść należy sformułować samodzielnie (lub z pomocą adwokata). W każdym przypadku będzie ono zatem brzmiało inaczej, jednak trzeba pamiętać, by zawierało kluczowe elementy:

  1. Nazwę i adres sądu rejonowego, do którego będzie złożony pozew o alimenty.
  2. Dane powoda (osoby, która domaga się dla siebie alimentów) oraz jego przedstawiciela (np. rodzica, który reprezentuje nieletnie dziecko). Jeśli ma być to pozew o alimenty pełnoletniego dziecka, nie jest potrzebny przedstawiciel ustawowy.
  3. Dane pozwanego (osoby, która ma płacić alimenty).
  4. Wniosek o zasądzenie alimentów.
  5. Kwotę alimentów (najczęściej jako wartość przedmiotu sporu podaje się sumę roczną).
  6. Uzasadnienie wniosku, w tym także podanie informacji, czy strony podjęły próbę porozumienia się w sprawie alimentów na drodze pozasądowej.

Pozew o alimenty - w jakich sytuacjach można domagać się alimentów?

Co do zasady o alimenty można się ubiegać głównie wtedy, gdy są one niezbędne do zaspokojenia potrzeb związanych z utrzymaniem. Pozew o alimenty na dziecko można jednak złożyć tylko dlatego, że jego drugi rodzic powinien uczestniczyć finansowo w jego utrzymaniu i wychowaniu.

Z punktu widzenia przepisów rodzice mają obowiązek alimentacyjny wobec swoich dzieci do momentu, aż będą one w stanie samodzielnie się utrzymać. W praktyce więc można złożyć pozew o alimenty dla pełnoletniego uczącego się dziecka, które choć jest dorosłe, nie może jeszcze podjąć pracy zarobkowej ze względu na studia. Warto też pamiętać, że wystarczy złożyć jeden pozew o alimenty na dwoje dzieci (nie trzeba składać osobnych pism).

W sytuacji, gdy dziecko urodziło się poza związkiem małżeńskim, kobieta może także złożyć przeciwko jego domniemanemu ojcu pozew o ustalenie ojcostwa i alimenty. W takim pozwie matka dziecka może żądać także zwrotu kosztów wyprawki oraz kosztów swojego utrzymania w okresie okołoporodowym.

W kilku przypadkach dziecko może złożyć pozew o alimenty od dziadków. Są oni zobowiązani wesprzeć finansowo wnuka np. gdy jego oboje rodzice nie żyją lub żyjący rodzic nie jest w stanie zapewnić mu środków na utrzymanie.

Jak napisać pozew o alimenty? Krok po kroku

Zastanawiasz się, jak napisać pozew o alimenty? Najlepiej sięgnij po gotowy przykład w internecie, według którego łatwiej będzie Ci sformułować treść pisma. Pamiętaj, by zawrzeć w nim wszystkie niezbędne informacje, czyli przede wszystkim dane powoda i pozwanego, a także kwotę alimentów, o jakie się ubiegasz. Kluczowe jest także uzasadnienie pozwu oraz dołączenie do niego wszystkich wymaganych załączników.

Co napisać w uzasadnieniu pozwu o alimenty?

Pozew o alimenty powinien mieć uzasadnienie. W przypadku ubiegania się o alimenty na dziecko należy przedstawić potrzeby dziecka (najlepiej wypisać konkretną listę kosztów ponoszonych w związku z jego utrzymaniem i wychowaniem), a także sytuację materialną - swoją oraz pozwanego.

Proste uzasadnienie w pozwie o alimenty zawierające powyższe informacje powinno być wystarczające. Jeśli jednak masz wątpliwości, czy będzie ono pozytywnie rozpatrzone przez sąd, sięgnij po gotowy wzór uzasadnienia, albo sporządzenie pozwu o alimenty powierz prawnikowi.

Pozew o alimenty - jakie dokumenty trzeba do niego dołączyć?

Profesjonalny pozew o alimenty powinien mieć załączniki. Jeśli ubiegasz się o świadczenia na dziecko, musisz dołączyć do niego następujące dokumenty:

  • odpis aktu urodzenia dziecka,
  • odpis aktu małżeństwa, aktu rozwodowego itp.,
  • dokumenty potwierdzające Twoją sytuację materialną (jako opiekuna faktycznego dziecka), czyli np. zaświadczenie o zarobkach,
  • dokumenty potwierdzające wydatki na dziecko np. rachunki za media, zakup odzieży, książek, leków, opłacanie korepetycji, zajęć sportowych itp.

Pamiętaj, że aby pozew o alimenty został prawidłowo złożony, powinien zawierać informacje na temat miejsca zamieszkania pozwanego. Brak adresu pozwanego spowoduje, że sąd wezwie Cię do uzupełnienia takiej informacji. W przypadku gdy nie znasz miejsca pobytu byłego małżonka, możesz w pozwie złożyć wniosek o ustanowienie kuratora.

Pozew o alimenty z zabezpieczeniem - co to jest i na czym polega?

Jeśli potrzebujesz pilnie pieniędzy, możesz złożyć pozew o alimenty z zabezpieczeniem, czyli zawrzeć w nim wniosek o zabezpieczenie alimentów na czas trwania procesu sądowego. Dzięki temu sąd zmusi pozwanego do przekazywania Ci świadczeń jeszcze przed rozprawą.

Ile kosztuje pozew o alimenty?

Zastanawiasz się, ile kosztuje pozew o alimenty? Otóż strona domagająca się świadczeń nie płaci nic przy składaniu pisma. Kosztami procesu co do zasady jest obciążany pozwany.

Opłata za pozew o alimenty jest obowiązkowa natomiast w sprawach o obniżenie alimentów lub ich zniesienie, czyli w praktyce, gdy pismo składa osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny.

Warto wiedzieć: Przedawnienie długu – kiedy przedawnią się Twoje zobowiązania?

Jak napisać pozew o podwyższenie alimentów?

Jeśli po uzyskaniu prawa do świadczeń z czasem uznasz, że nie pokrywają one wszystkich potrzeb, możesz złożyć pozew o podwyższenie alimentów. W takim piśmie należy wskazać nową kwotę świadczeń, a także uzasadnić swoje żądanie. Taki wniosek o podwyższenie alimentów również zwolniony jest z opłat sądowych.

Kiedy alimenty mogą zostać podwyższone?

Alimenty mogą zostać podwyższone, jeśli sąd uzna, że jest to uzasadnione sytuacją ekonomiczną powoda i że pozwany jest w stanie spełnić taki obowiązek. Należy więc dość dobrze uargumentować swój wniosek, przedstawiając w pozwie dowody np. na obniżenie dochodów, bądź zwiększenie kosztów utrzymania dziecka (wzrost wysokości rachunków, dodatkowe zajęcia edukacyjne itp.). Dowodem mogą być także pożyczki na wyprawkę szkolną czy inne podstawowe wydatki domowe.

Pozew o alimenty - jak i gdzie złożyć pozew o alimenty?

Zacznijmy od tego, gdzie złożyć pozew o alimenty. Pismo należy złożyć w sądzie rejonowym do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich. Choć zalecane jest, by właściwość sądu była zgodna z miejscem zamieszkania pozwanego, istnieje możliwość złożenia pozwu w sądzie właściwym miejscowo dla adresu powoda, czyli np. dziecka, na które mają być zasądzone alimenty.

A jak złożyć pozew o alimenty? Możesz to zrobić osobiście, udając się do biura podawczego sądu, gdzie wystarczy zostawić 2 egzemplarze pozwu z załącznikami (na trzecim pracownik sądu powinien złożyć pieczęć potwierdzającą przyjęcie wniosku). Pozew możesz także wysłać pocztą na adres sądu rejonowego.

Pozew o alimenty - informacje dodatkowe

Wiele osób zastanawia się, czy można złożyć pozew o alimenty gdy ojciec płaci je dobrowolnie. Otóż jak najbardziej można i warto to zrobić na przykład w sytuacji, gdy chcemy uzyskać wyższe świadczenia, albo gdy są one jak dotąd płacone bardzo nieregularnie. Na podstawie orzeczenia sądowego łatwiej będzie je wyegzekwować.

Warto też mieć świadomość, że o pieniądze można się domagać na drodze sądowej od małżonka jeszcze w trakcie trwania małżeństwa. Może być to konieczne np. w sytuacji, gdy mąż nie dokłada się do rachunków czy utrzymania dziecka, a żona zarabia najniższą krajową. Wówczas można przeciwko niemu złożyć pozew o zaspokojenie potrzeb rodziny, a pozew o alimenty dopiero w sytuacji gdy dojdzie do rozwodu.

Choć najczęściej alimenty płacone są przez rodziców na dzieci, prawo przewiduje możliwość odwrotnej sytuacji. Kiedy rodzic może pozwać dziecko o alimenty? Jest to możliwe wyłącznie wtedy, kiedy dzieci są pełnoletnie, a ich sytuacja materialna pozwala na udzielenie wsparcia finansowego rodzicom. Rodzice mają wówczas prawo ubiegać się od nich o alimenty, jeśli mają trudności w samodzielnym zaspokojeniu swoich potrzeb życiowych np. z powodu choroby.

Jeśli chodzi o to, jak napisać pozew o alimenty na siebie, zasady są tutaj dokładnie takie same jak w przypadku ubiegania się o alimenty na dzieci. Trzeba zatem również wnioskować o konkretną kwotę świadczenia oraz uzasadnić swoje żądanie.

A jak napisać odpowiedź na pozew o alimenty, jeśli otrzyma się takie pismo z sądu w sprawie wytoczenia powództwa np. przez byłego małżonka?

Odpowiedź na pozew o alimenty - jak powinna wyglądać?

Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2019 r. strona pozwana ma obowiązek ustosunkować się do otrzymanego pozwu. Musi to zrobić na piśmie i w odpowiednim terminie.

Jak napisać odpowiedź na pozew o alimenty? W piśmie trzeba wskazać sygnaturę sprawy, podać swoje dane oraz dane powoda, a także przedstawić swoje stanowisko, czyli:

  • uznać powództwo w całości,
  • wnosić o oddalenie powództwa w całości,
  • wnosić o oddalenie powództwa w części – gdy np. zgadzamy się na płacenie alimentów, ale w niższej wysokości.

W każdym przypadku należy w piśmie przedstawić uzasadnienie swojego stanowiska.

Ile czasu na odpowiedz na pozew o alimenty? Termin na odpowiedź wyznacza sąd, ale nie może być on krótszy niż 2 tygodnie od dnia otrzymania pozwu.

Sprawdź: Pożyczka na alimenty - czy świadczenia rodzinne pomagają w zdobyciu pożyczki?

Jak wycofać pozew o alimenty?

Zdarza się, że po złożeniu wniosku do sądu o wszczęcie postępowania alimentacyjnego strony dochodzą do porozumienia jeszcze przed odbyciem się rozprawy sądowej. W takim przypadku warto wiedzieć, jak wycofać pozew o alimenty.

W tym celu osoba, która złożyła pozew, musi dostarczyć do sądu pismo, w którym będzie znajdowała się prośba o wycofanie pozwu i umorzenie postępowania. Jeśli została już wyznaczona data rozprawy, pozwany musi wyrazić zgodę na anulowanie procesu.