Z tego artykułu dowiesz się:
Zastanawiając się nad tym, kiedy waloryzacja rent i emerytur ma miejsce, przede wszystkim należy pamiętać, iż odbyła się ona automatycznie 1 marca 2024 roku. Choć prognozy potencjalnej wysokości wzrostu cen były przedstawiane już w zeszłym roku, dopiero w lutym dowiedzieliśmy się faktycznie, ile wyniesie waloryzacja emerytur.
Emeryci i renciści, którzy zaczęli już patrzeć, gdzie znajdą najtańszy kredyt gotówkowy z pewnością najwięcej zyskali na wzroście wysokości ich świadczeń. Wciąż jeszcze w dyskusji pojawia się kwestia drugiej waloryzacji świadczeń, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.
A kiedy wypłata waloryzacji emerytur? Nie ma osobnego momentu wypłacania tych środków – po prostu zwiększone są świadczenia wypłacane każdego miesiąca w stałym terminie.
Czytaj również: Pożyczki dla emerytów i rencistów – czy warto z nich korzystać?
Co oznacza waloryzacja emerytur?
Wpierw warto wyjaśnić dokładnie, o co chodzi z tym terminem. Co to jest waloryzacja emerytur? Najprościej ujmując, jest to podwyższenie świadczenia pieniężnego – w tym przypadku emerytalnego, ale dotyczy to również rent – o określony wskaźnik, który pozwala na zrekompensowanie spadku wartości pieniądza w danym czasie.
Stanowi to swego rodzaju odpowiedź przede wszystkim na inflację. Stąd też im wyższa inflacja, tym wyższa spodziewana waloryzacja. Obecnie, jak wiemy, spadła ona naprawdę sporo w porównaniu do poprzednich lat. Stąd też mówi się o tym, że 2024 rok jest ostatnim rokiem, w którym obowiązuje aż tak dużą waloryzacją.
Od czego zależy wskaźnik waloryzacji emerytur? Kluczowa jest wspomniana inflacja średnioroczna za rok ubiegły, której wartość jest poznawana mniej więcej w lutym. Istotnym czynnikiem jest również realny wzrost pensji. A jak dokładnie wygląda wyliczenie wskaźnika waloryzacji? Szczegółów dowiesz się w dalszej części.
Waloryzacja emerytur w 2024 – co się zmienia?
W praktyce w wyniku waloryzacji świadczenia emerytalne i rentowe wzrastają u wszystkich osób mających do nich prawo. Czy waloryzacja obejmuje wszystkie emerytury? Jak najbardziej tak.
Co istotne, w wyniku zwaloryzowania świadczeń emerytalnych podwyższeniu ulegają również wszystkie dodatki, których wysokość jest bezpośrednio zależna od wysokości minimalnej emerytury – dotyczy to m.in. 13. Emerytury wypłacanej w kwietniu.
Nie przegap: Czy można pobierać dwie emerytury?
O ile wzrośnie emerytura i renta w 2024? Tabela
Ile w praktyce otrzymają renciści i emeryci? Zastanawiając się nad tym, ile wyniesie waloryzacja rent i emerytur w 2024 roku, analizowano przede wszystkim to, jak wysoki będzie ostateczny wynik średniorocznej inflacji. Ostatecznie inflacja na dany moment wyniosła 11,9 proc.
To jednak za mało do wskazania wysokości waloryzacji. Jak oblicza się wskaźnik waloryzacji emerytur? Bierze się również opublikowany w lutym przez Główny Urząd Statystyczny wskaźnik realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za rok ubiegły. Ten w 2023 roku wynosił 1,1%. To oznacza, że o tyle przeciętnie wzrosło wynagrodzenie.
W tym momencie wskaźnik inflacji jest zwiększany o przynajmniej 20 procent realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia, co też zrobiono w tym roku. W efekcie wskaźnik waloryzacji emerytur 1 marca 2024 roku wyniósł 12,12%. O tyle też zwiększyły się wszystkie świadczenia emerytalne. Oznacza to, że wszystkie świadczenia są mnożone przez 112,12%.
Ile realnie zyskali emeryci? Wyliczenia prezentujemy w tabeli (wartości w złotówkach). Wszystkie wartości dotyczą wszystkich miesięcy od marca 2024.
Wysokość emerytury przed waloryzacją |
Wysokość emerytury po waloryzacji wynoszącej 12,12% |
Zysk waloryzacji na rękę (netto) |
1588,44 |
1780,96 |
175,19 |
1700 |
1906,04 |
187,50 |
1800 |
2018,16 |
198,53 |
1900 |
2130,28 |
209,55 |
2000 |
2242,40 |
220,58 |
2250 |
2522,70 |
245,16 |
2500 |
2803,00 |
239,73 |
2750 |
3083,30 |
263,30 |
3000 |
3363,60 |
286,88 |
3250 |
3643,90 |
311,19 |
3500 |
3924,20 |
335,02 |
3750 |
4204,50 |
359,05 |
4000 |
4484,80 |
383,17 |
4500 |
5045,40 |
431,31 |
5000 |
5606,00 |
478,46 |
Warto wiedzieć: Wcześniejsza emerytura. Ile wynosi i kto może z niej skorzystać?
Czy planowana jest druga waloryzacja emerytur?
Od co najmniej kilku miesięcy w przestrzeni publicznej regularnie pojawiają się informacje o zaistnieniu możliwości na pojawienie się drugiej waloryzacji emerytur. Dotąd każdego roku, niezależnie od sytuacji inflacyjnej, taka waloryzacja była przeprowadzana tylko raz, dokładniej w marcu.
Jednak jedną z zapowiedzi wyborczych było wprowadzenie drugiej waloryzacji świadczeń emerytalnych i rentowych. Tu jednak zaprezentowane konkretne wymogi formalne, jakie musiałyby zostać spełnione, aby faktycznie mogło mieć to miejsce. Kiedy będzie druga waloryzacja emerytur? Możliwość zaistnienia takiego rozwiązania będzie zależna od tego, jaka będzie średnia inflacja w I półroczu danego roku.
Ustalono tu za punkt graniczny wartość 5 procent. W praktyce oznacza to, że jeśli inflacja od stycznia do czerwca 2024 roku przekroczy łącznie ten próg (nawet jeśli w czerwcu będzie już poniżej 5%!), zgodnie z deklaracjami polityków powinna zostać przeprowadzona taka procedura.
Jednak ostateczny wynik inflacji za półrocze będzie znany najpewniej w lipcu lub sierpniu. To oznacza, że ewentualne podwyższenie świadczeń będzie możliwe dopiero po tym terminie. Czy będzie waloryzacja emerytur we wrześniu? Wiele wskazuje, że tak właśnie będzie – ostatecznie jednak kluczowe okaże się to, w jaki sposób będzie zmieniać się inflacja w najbliższych miesiącach.
Co istotne, wpisanie takiego rozwiązania ma być stałe, jednak jeśli tendencja spadkowa inflacji się utrzyma, w kolejnych latach czeka nas raczej jedynie marcowa waloryzacja. Szczegóły nie są dokładnie znane, wiadomo jednak, że brane pod uwagę będą podobne parametry.
Zakładając, że inflacja wyniosłaby równo 5%, z realnym wzrostem płac dałoby to wskaźnik 5,22% i o tyle ponownie mogłyby wzrosnąć emerytury we wrześniu 2024. Wzrost odbywałby się na podstawie aktualnych stawek już po marcowej waloryzacji. Przykładowo: Osoba z emeryturą na poziomie 3363,6 zł brutto (w styczniu 3000 zł) od września miałaby emeryturę w wysokości 3539,17 zł.
Pytania i odpowiedzi